ضرورت وجود بازرس در شرکت سهامی و تاثیر آن بر فعالیت شرکت

مقوله ی بازرسی در شرکتهای سهامی عام و خاص از درجه ی اهمیت زیادی برخورداره. به صورتی که اگر عملیات مالی شرکت بدون پیوست گزارش بازسان شرکت باشه؛ (با توضیحات این نوشته که در بخش مطالب حقوقی وب سایت مؤسسه حقوقی دادفران اترس در خصوص ضرورت وجود بازرس در شرکت سهامی قرار داره)، فاقد اعتبار قانونی است. در نتیجه به تقاضای هر ذی نفع دادگاه حکم به بطلان این عملیات را صادر می کنه.

ضرورت وجود بازرس در شرکت سهامی

وجود حداقل یک بازرس در شرکت سهامی ضرورت داره. ولی بازرسان اگر متعدد باشند، مجتمعا عمل نمی کنند. بلکه هر کدام می تونن به تنهایی به انجام وظایف خویش بپردازن.با مطالعه ی این نوشته که در بخش مطالب حقوقی وب سایت مؤسسه حقوقی اترس قرار داره؛ میتونید از وظایف و اختیارات بازرس در شرکتهای سهامی آگاهی پیدا کنید.  ولی آنچه اهمیت داره اینه که همه ی بازرسان  باید یک گزارش واحد تهیه کنن و موارد اختلافی را با ذکر دلیل در گزارش قید کنند (۱۵۰ لایحه).

ضرورت وجود بازرس

امکان ابطال حساب ها و ترازنامه شرکت بدون گزارش بازرس!

چنانچه فهرست دارایی، ترازنامه و حساب سود و زیان شرکت  بدون استماع گزارش بازرس یا بازرسان شرکت تهیه و تنظیم شده باشه؛ فاقد اعتبار قانونی است. حتی اگر مجمع عمومی آنها را تصویب کرده باشه. چون مشخص نمیشه که آیا به صورت  واقعی و با حفظ منافع سهامدارن تنظیم شدن یا خیر! در این وضعیت اشخاص ذی نفع اجازه دارن از دادگاه بخواهند که نسبت به بطلان تصمیم گرفته شده، رای صادر کند. اگر قبل از صدور حکم بطلان، شرکت بازرس یا بازرسانی را انتخاب کنه که به وضعیت حساب ها و ترازنامه رسیدگی کنند، یا بازرسان گزارش خود را ارائه بدن، دادگاه حکم به بطلان صادر نمی کنه. این خود از موارد ضرورت وجود بازرس در شرکت سهامی می باشد.

انتصاب بازرس

اولین بازرسان در شرکت سهامی عام توسط مجمع عمومی مؤسس و نه همه ی سهامداران انتخاب می شن. بعد از ثبت شرکت مجمع عمومی عادی وظیفه ی انتخاب بازرسان را به عهده داره. در شرکت سهامی خاص انتخاب بازرسان توسط کلیه ی سهامدارن شرکت صورت می گیره (بند ۳ ماده ۲۰  و بند۳ ماده ۷۴ و ماده ۱۴۵ لایحه اصلاح قانون تجارت).

بازرس علی البدل

علاوه بر بازرس اصلی، شرکت باید یک یا چند بازرس علی البدل هم داشته باشه تا زمانی که بازرسان اصلی نمیتونن (مثل فوت، استعفا، سلب سمت، عزل و…) انجام وظیفه کنن، به جای آنها قرار بگیرن.

نکته ی مهم: 

اگر شرکت بازرس تعیین نکنه یا یک یا چند نفر از بازرسان به دلایلی نتونن گزارش ارائه بدن یا از انجام وظیفه ی خود امتناع کنن؛ رئیس دادگاه شهرستان به تقاضای هر ذی نفع بازرس یا بازرسانی انتخاب می کنه تا وظایف مربوطه را تا انتخاب بازرس به وسیله ی مجمع عمومی انجام بدن.

مدت بازرسی

مدت ماموریت بازرس یکسال از تاریخ انتصاب به وسیله مجمع عمومی عادی است؛ هر چند انتخاب مجدد بازرس بلامانع است.

چه اشخاصی نمی توانند بازرس شوند؟

) مدیران و مدیر عامل شرکت.

۲) نزدیکان نسبی و سببی مدیران و مدیر عامل تا درجه ی سوم از طبقه ی اول و دوم.

۳) هر کسی که خود یا همسرش از مدیران شرکت یا مدیر عامل، حقوق دریافت کنه.

۴) کسانی که نامشان در فهرست رسمی بازرسان شرکتها ثبت نشده باشه، نمی تونن به عنوان بازرس شرکت های سهامی عام انتخاب بشن.در حالیکه در شرکت سهامی خاص این محدودیت وجود نداره.

۵) افرادی که دارای سوپیشینه ی کیفری هستن.

۶) محجورین و کسانی که حکم ورشکستگی آنها صادر شده.

نکته ی مهم: در شرکت سهامی خاص بر خلاف شرکت سهامی عام بازرس میتونه از بین شرکا انتخاب بشه. در حالیکه در شرکت سهامی عام بازرس الزاما باید از خارج شرکت انتخاب بشه.

جالبه بدونید!  در شرکت سهامی خاص، کارمند رسمی شرکت میتونه بازرس همان شرکت باشد.

ضرورت وجود بازرس

امکان استعفا و عزل بازرس

بازرس در شرکت سهامی می تونه قبل از پایان یافتن مأموریتش استعفا بده و به دلیل  صرف استعفا نمیشه از او مطالبه ی خسارت کرد. مگر اینکه بر اساس مقررات قانون مسئولیت مدنی، قابل سرزنش باشه. عزل بازرس هم به وسیله ی مجمعی که وی را انتخاب کرده، امکان پذیره، به شرطی که جانشین بازرس را انتخاب کنه.

سوال: چنانچه بازرس شرکت عزل بشه ولی جانشینش تعیین نشه، چه اتفاقی میفته؟

ممکنه تصور بشه وقتی جانشین بازرس تعیین نمیشه، بازرس علی البدل به جای او قرار میگیره. در حالیکه این تصور غلطیه! چون بازرس علی البدل زمانی صلاحیت داره که بازرس اصلی به دلایلی در دسترس نباشه، نه وقتی که مجمع عمومی او را عزل کرده. بنابراین چنانچه بازرس اصلی عزل بشه ولی بازرس دیگری منصوب نشه، دادگاه بنا به درخواست هر ذی نفع بطلان تصمیم (عزل بازرس) را اعلام می کنه. قبل از صدور حکم بطلان، مجمع عمومی اگر بازرس جانشین را تعیین کنه، دادگاه حکم بطلان را صادر نمی کنه (مستفاد از مواد ۲۷۰ به بعد لایحه اصلاح قانون تجارت مصوب ۱۳۴۷).

ممنوعیت های بازرس

بازرس نمی تونه در معاملاتی که با شرکت یا به حساب شرکت انجام می گیره به طور مستقیم یا غیر مستقیم ذینفع باشه. مثلا اگر شرکت قصد فروش مالی را داشته باشه، بازرس نمی تونه اون مال را برای خودش خریداری کنه. دلیل این امر هم روشنه. چون بازرس در این معامله نفع داره و نمیتونه داور کار خودش باشه و ممکنه منجر به سواستفاده بازرس بشه. به این دلیل قانون به درستی این امر را ممنوع اعلام کرده. اگر شما هم در خصوص مسئولیت مدنی و کیفری بازرس در شرکت ها سوالاتی دارید، با مطالعه این مطلب پاسخ سوالات خود را خواهید یافت.

همراه شما هستیم...

اشتراک گذاری در شبکه های اجتماعی
اشتراک گذاری در facebook
Facebook
اشتراک گذاری در pinterest
Pinterest
اشتراک گذاری در twitter
Twitter
اشتراک گذاری در whatsapp
WhatsApp
اشتراک گذاری در linkedin
LinkedIn
اشتراک گذاری در telegram
Telegram

یک دیدگاه بنویسید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد. فیلدهای الزامی با * نشان گذاری شده اند