اعتراض ثالث اجرایی : در مواردی حین اجرای حکم دادگاه در مرحله اجرای احکام، مالی به عنوان اموال کسی که حکم به ضرر او صادر شده است یا به اصطلاح محکوم علیه توسط اجرای احکام توقیف می شود در حالی که کسی که هیچ ارتباطی با پرونده ندارد یا به اصطلاح شخص ثالث آن مال را حق و برای خود می داند. در این صورت شخص ثالث به عنوان اعتراض ثالث وارد پرونده اجرایی می شود.
چگونه طرح دعوی اعتراض شخص ثالث اجرایی
اعتراض شخص ثالث اجرایی در دو حالت مطرح می شود:
۱ . شخص ثالث ادعا دارد که مال توقیف شده از محکوم علیه به او منتقل شده است مانند فروش خودرو توقیف شده از محکوم علیه به شخص ثالث
۲ . شخص ثالث معتقد است مال توقیف شده از ابتدا متعلق به او بوده و اشتباها به عنوان اموال محکوم علیه توقیف شده است. برای مثال برادر محکوم علیه معتقد است همسر برادرش مال او را به جای مال همسرش برای مهریه توقیف کرده است.
سوال. آیا به هر رایی که نتیجه آن توقیف اموال باشد می توان به عنوان ثالث اعتراض نمود؟
توقیف اموال ممکن است در نتیجه اجراییه صادر شده از دادگاه یا قرار تامین خواسته و یا حتی دستور موقت باشد و می توان چنین گفت که در هر حالتی که مالی توقیف شود اعتراض ثالث قابل طرح است.
شخص ثالث کیست؟
کسی که به عنوان شخص ثالث به اجرای حکم اعتراض دارد نباید در هیچ یک از مراحل رسیدگی به پرونده حضور داشته باشد بنابراین اگر اموال یکی دیگر از طرفین پرونده به عنوان اموال محکوم علیه توقیف شود نمی توان از طریق اعتراض ثالث اجرایی به توقیف این مال اعتراض نمود چرا که نام ایشان در پرونده موجود است.
مواردی که نتیجه اعتراض ثالث در اجرای احکام رفع توقیف از مال است
در مواردی با اعتراض ثالث نسبت به توقیف مال واحد اجرای احکام به اعتراض رسیدگی می نماید و در صورت وجود شرایط زیر از مالی که نسبت به آن اعتراض صورت گرفته است رفع توقیف می نماید:
- زمانی که شخص ثالث برای اثبات حق خود بر مال توقیف شده رای قطعی دادگاه ارائه می نماید.
- زمانی که شخص ثالث با ارائه سند رسمی به نام خود که برای تاریخی قبل از توقیف مال است ادعای مالکیت مال توقیف شده را می نماید.
در این موارد صورت جلسه ای توسط دادورز اجرای احکام مبنی بر رفع توقیف از مال تنظیم می گردد. همچنین اعتراض ثالث به این شکل بدون پرداخت هزینه دادرسی و با ارائه لایحه و بدون رعایت مقررات خاصی صورت گیرد.
بیشتر بدانیم : ابطال مزایده اموال منقول و غیر منقول چگونه است ؟
مواردی که اجرای احکام پس از اعتراض ثالث مجاز به رفع توقیف از مال نمی باشد
در موارد زیر اجرای احکام مجاز به رفع توقیف مال مورد اعتراض نیست و شخص ثالث باید برای دفاع از حق خود به دادگاه مراجعه کند:
- زمانی که شخص ثالث سند رسمی برای اثبات مالکیت خود نسبت به مال توقیف شده ندارد و سند او سند عادی می باشد.
- زمانی که شخص ثالث سند رسمی برای اثبات ادعای خود ارائه نموده ولی تاریخ سند رسمی برای تاریخی بعد از توقیف مال است. در این صورت پرونده اجرایی به همراه اعتراض ثالث به شعبه دادگاهی که حکم تحت نظر آن اجرا می گردد ارسال می شود و دادگاه در این مورد تصمیم گیری می نماید.
بر خلاف حالت اول و طبق رویه دادگاه ها این اعتراض می بایست از طریق دفاتر خدمات قضایی و در قالب دادخواست علیه محکوم له و محکوم علیه پرونده به دادگاهی که ابتدا رای صادر نموده ارسال شود.
باید توجه داشته باشید اگر شخص ثالث با ارائه رای قطعی دادگاه ادعای مالکیت و حقی برای خود نسبت به مال توقیف شده داشته باشد، تاریخ رای دادگاه حتی در صورتی که برای تاریخی بعد از توقیف مال باشد تاثیری در رفع توقیف از مال ندارد و در این صورت دادورز اجرای احکام می بایست از آن مال رفع توقیف نماید.
سوال. سند رسمی ارائه شده توسط شخص ثالث چه ویژگی هایی باید داشته باشد که نتیجه آن رفع توقیف از مال باشد؟
برای پاسخ به این سوال باید گفت سند رسمی ارائه شده باید به طور صریح نشان دهنده مالکیت شخص ثالث نسبت به مال توقیف شده باشد برای مثال اگر شخص ثالث به توقیف خودرویی اعتراض داشته باشد و برای اثبات حق خود بر آن خودرو وکالتنامه رسمی برای فک پلاک و انتقال سند از مالک رسمی داشته باشد و یا تنها بیمه نامه به نام شخص ثالث صادر شده باشد در این حالت ها چون وکالتنامه دلیلی برای مالکیت نمی باشد و یا اینکه هر کسی حتی کسی که مالک خودرو نمی باشد می تواند از شرکت بیمه، بیمه نامه دریافت کند باید برای رفع توقیف از مال به دادگاه مراجعه نماید.
بیشتر بدانیم : دعوی ورود ثالث چیست؟
تفاوت اعتراض ثالث اجرایی با اعتراض ثالث به حکم
در اعتراض ثالث اجرایی، شخص ثالث هیچ اعتراضی به رای صادر شده ندارد ولی نسبت به مالی که در مرحله اجرای رای توقیف شده اعتراض داشته و مدعی حقی برای خود می باشد برای مثال دادگاه رای به پرداخت صد میلیون تومان به نفع محکوم له صادر نموده و در مرحله اجرای احکام به علت عدم پرداخت این مبلغ مالی از محکوم علیه توقیف می شود که ثالث ادعا دارد مال توقیف شده برای او می باشد.
ولی در اعتراض ثالث به حکم، شخص ثالث به رایی که از طرف دادگاه نسبت به یک مال معین صادر شده است اعتراض دارد برای مثال شخص ثالث نسبت به رایی که دادگاه به نفع یکی از طرفین پرونده صادر نموده و مطابق آن خودرو مشخصی را متعلق به محکوم له می داند اعتراض دارد و معتقد است این خودرو متعلق به او می باشد.
اعتراض ثالث اجرایی در پرونده های کیفری
سوال. آیا در پرونده های کیفری هم امکان اعتراض ثالث وجود دارد؟
بله برای مثال در صورتی که خودروی حمل کننده مواد مخدر توقیف شود اما شخص ثالث مدعی مالکیت خودرو شود به اعتراض ثالث او در دادگاه تجدیدنظر رسیدگی می شود.
بیشتر بدانیم : دعوی جلب شخص ثالث چیست؟
تجدیدنظر خواهی از رای دادگاه
در صورتی که برای تعیین تکلیف و رسیدگی به اعتراض ثالث اجرایی پرونده به دادگاه ارسال شود و دادگاه نسبت به آن رای صادر کند این رای قابل تجدیدنظر خواهی خواهد بود.
سوال. در صورت توقیف خودرو آیا برای رسیدگی به اعتراض ثالث باید خودرو به صورت فیزیکی توقیف شده باشد؟
خیر در توقیف خودرو ضرورتی به توقیف فیزیکی نیست بلکه در صورت اعلام توقیف خودرو به صورت سیستمی از طریق راهور ، اعتراض ثالث قابل رسیدگی می باشد.