جرم توهین به مقدسات

جرم توهین به مقدسات : یکی از عناوین مجرمانه که در تمامی کشورها وجود دارد و از سوی قانونگذار برای آن اهمیت زیادی قائل میشود مربوط به انواع توهین میباشد.

جرم توهین ممکن است به صورتهای مختلفی ارتکاب یابد که از این طریق به انواع مختلفی تقسیم بندی خواهد شد. اما موضوع دیگری که در این عنوان مجرمانه دارای اهمیت است هدف توهین میباشد که ممکن است به فرد یا گروهی خاص منتهی شود.

یکی از دغدغه های قانونگذار در جوامع دینی مربوط به توهین به مقدسات آن دین و آئین میباشد. در حقوق کیفری ایران نیز که برگرفته است فقه اسلامی میباشد، توهین به مقدسات اسلام جرم انگاری شده و برای آن مجازات نیز معین شده است.

نکات مهمی که در این زمینه افراد باید از آن مطلع گردند این است که چه مواردی جزء مقدسات اسلام بوده و ارتکاب چه اعمال یا استفاده چه الفاظی توهین محسوب میشود. برای آگاهی از این موارد در ادامه این گفتار که توسط وکلای کیفری اترس تهیه شده است با ما همراه باشید.

جرم توهین به مقدسات چیست

با توجه به اصل قانونی بودن جرم و مجازات که بیان کننده این است جرم بودن عملی باید حتما در قوانین و مقررات پیش بینی شده باشد، ما باید برای جرم توهین به مقدسات به قانون مجازات اسلامی مراجعه کنیم که این عنوان را جرم انگاری کرده است.

ماده ۵۱۳ قانون مجازات اسلامی در بخش تعزیرات توهین به مقدسات را جرم انگاری کرده است.

این ماده به این دلیل از سوی قانونگذار پیش بینی شده است که از قداست زدایی و بی احترامی نسبت به مقدسات اسلامی جلوگیری کند تا افراد سوء استفاده گر نتوانند با این کار نظم و امنیت جامعه را به خطر بیندازند.

این جرم در بخش تعزیرات آمده است که به معنی این است قاضی پرونده میتواند در صورت وجود برخی از شرایط در مجازات مرتکبین آن از تخفیف استفاده نماید و مانند جرایم حدی غیرقابل تغییر نیست. برای اطلاع از جهات تخفیف در مجازات تعزیری میتوانید از مشاوره حقوقی کیفری استفاده نمایید.

مقدسات شامل چه مواردی میشود؟

مهمترین سوالی که در اینجا باید پرسیده شود تا به طور دقیق بتوانیم محدوده مقدسات در اسلام را مشخص کنیم این است که مقدسات اسلامی شامل چه مواردی میباشد که اهانت به آن جرم انگاری شده است؟

نکته قابل عرضی که در این میان وجود دارد این است که باید سب نبی را از توهین به مقدسات که در ماده ۵۱۳ قانون مجازات اسلامی ذکر شده است جدا کنیم. در ادامه به بررسی سب نبی که از دسته جرایم حدی میباشد خواهیم پرداخت.

توهین به مقدسات شامل مواردی میشود که از محدوده سب نبی خارج باشد. برای مثال توهین به افراد، اماکن و اشیائی که در دین اسلام و به طور ویژه تر مذهب تشیع دارای قداست میباشد است.

• افراد مقدس: تمامی پیامبران، معصومین که شامل امامان و حضرت فاطمه(س) هستند و همچنین افرادی مانند حضرت عباس که دارای قداست میان شیعیان هستند.
• اماکن مقدس: حرم امامان معصوم، کعبه و حتی امامزاده هایی که در شهرهای مختلف وجود دارد.
• اشیاء مقدس: مهمترین آن قرآن کریم است و همچنین شامل مواردی مانند پرچم هایی که برای حرم امامان است یا نام مقدسی بر روی آنها نگاشته شده باشد میشود.

توهین به مقدسات در فضای مجازی

با گسترش روزافزون تکنولوژی و فناوری امروزه ما شاهد این مسئله هستیم که بسیاری از ارتباطات در فضای مجازی صورت گرفته و تعداد قابل توجهی از تبادل نظرها در این فضا صورت میگیرد. اظهار نظر در خصوص مقدسات اسلامی در فضای مجازی از سوی قانونگذار جرم انگاری نشده است اما اگر افراد در میان اظهار نظر از الفاظ رکیک استفاده کرده و به نوعی وفق ماده ۵۱۳ قانون مجازات اسلامی باشد میتوان آنرا توهین به مقدسات دانست.

بدین ترتیب متوجه میشویم که فضای ارتکاب این جرم برای قانونگذار اهمیت ندارد بلکه در هر فضایی اهانت به مقدسات صورت بگیرد موضوع این ماده بوده و از سوی مراجع قضائی قابل پیگرد میباشد. توهین به مقدسات در فضای مجازی از دسته جرایم رایانه ای میباشد که نحوه رسیدگی و اثبات جرم در این جرایم متفاوت با سایرین میباشد که بهتر است در این خصوص از وکلای مجرب جرایم رایانه ای راهنمایی بگیرید.

سب نبی به چه معناست؟

همانطور که پیش از این بیان کردیم توهین نباید در مقام سب نبی باشد. سب به معنای دشنام، ناسزا و اهانت میباشد و سب نبی توهین به حضرت محمد(ص) است.

سب نبی از دسته جرایم حدی است به این معنا که از منابع فقهی به قانون ما وارد شده است و میزان مشخصی برای آن مجازات تعیین شده است.

ماده ۲۶۲ قانون مجازات اسلامی بیان میگند توهین یا قذف پیامبر، امامان و حضرت زهرا(س) در حکم سب نبی میباشد و مجازات آن اعدام است.

اگر این جرم از روی اکراه، اشتباه و غفلت و یا در حالت مستی یا غفلت صورت گیرد، مرتکب تنها به 74 ضربه شلاق تعزیری محکوم خواهد شد و حکم اعدام در خصوص وی جاری نمیشود.

بیشتر بدانیم : معاونت در جرم چیست ؟ 

مجازات توهین به مقدسات

در صورتی که اهانت به مقدسات که بالاتر به صورت دقیق محدوده آنرا بیان کردیم به هر نحوی و در هر فضایی صورت بگیرد جرم بوده و بر اساس ماده ۵۱۳ قانون مجازات اسلامی، مرتکب یا مرتکبین آن قابل پیگرد قانونی و مجازات هستند.

اگر توهین فرد در حکم سب نبی باشد که پیش تر بیان کردیم ممکن است مرتکب به اعدام یا ۷۴ ضربه شلاق تعزیری محکوم گردد.

اما اگر خارج از محدوده سب نبی باشد به 1 تا ۵ سال حبس و پرداخت جزای نقدی محکوم خواهد شد. این مجازات به دلیل تعزیری بودن، قابل تخفیف و تشدید میباشد و قاضی میتواند مجرم را به حداقل یا حداکثر مجازات محکوم نماید. البته تخفیف یا تشدید نیاز دلیل موجه و قانونی خواهد داشت.

نتیجه گیری

به طور کلی میتوان گفت توهین به مقدسات اسلامی در دو بخش اصلی از سوی قاضی مورد بررسی قرار میگیرد. در ابتدا عمل ارتکابی از این حیث مورد بررسی قرار میگیرد که سب نبی است یا خیر.

در صورتی که سب نبی نباشد توهین به مقدسات محسوب شده و همانطور که اشاره شد مرتکب به یک تا پنج سال حبس محکوم خواهد شد.