جرم چاقوکشی : استفاده از هرگونه سلاحی نه تنها در قوانین جزائی کشور ما بلکه در تمامی کشورها به جز موارد معدودی، از این جهت که باعث سلب امنیت جامعه و مردم میشود جرم انگاری شده است.
سلاح ها به دو دسته سرد و گرم تقسیم بندی میشوند که نمونه بارز سلاح گرم تفنگ و نمونه سلاح سرد چاقو میباشند.
بنابراین چاقوکشی یکی از عناوین مجرمانه بیان شده در قانون مجازات اسلامی میباشد. چاقوکشی با توجه به نحوه استفاده، فرد استفاده کننده و میزان استفاده از آن میتواند عناوین مجرمانه مختلفی داشته باشد به همین دلیل بهتر است این موارد از سوی مرتکب یا بزه دیده مورد بررسی قرار گیرد.
عنوان مجرمانه چاقوکشی دارای اهمیت بسیار زیادی هست که به راحتی نمیتوان از کنار آن گذشت زیرا در برخی از موارد که شدت ارتکاب جرم بالاست، مرتکب ممکن است محارب شناخته شده و به اعدام محکوم گردد. در ادامه این گفتار به تعریف و بیان شرایط مختلف ارتکاب این جرم خواهیم پرداخت.
جرم چاقوکشی چیست؟
بر اساس اصل قانونی بودن جرم و مجازات هیچ یک از عناوین مجرمانه ای نیست که در قانون تعریف نشده و مجازات آن معین نشده باشد و جرم چاقوکشی نیز خارج از این قاعده نیست.
ماده ۶۱۷ قانون مجازات اسلامی برای تعریف چاقوکشی بیان میدارد “هر کس به وسیله چاقو و یا هر نوع اسلحه دیگر تظاهر یا قدرت‌نمایی کند یا آن را وسیله مزاحمت اشخاص یا اخاذی یا تهدید قرار دهد‌یا با کسی گلاویز شود در صورتی که از مصادیق محارب نباشد به حبس از شش ماه تا دو سال و تا هفتاد و چهار ضربه شلاق محکوم خواهد شد.”
بر اساس تعریفی که در قانون مشخص شده است چاقوکشی دارای مصادیق مختلف از قبیل قدرت نمایی، تهدید و مزاحمت با استفاده از چاقو میباشد که این موارد به عنوان نمونه بوده و هرگونه استفاده از چاقو را جرم انگاری میکند.
جرم چاقوکشی نوجوانان
وکیل کیفری بیان میدارد که جرایم نوجوانان به معنای ارتکاب آن از سوی افراد زیر ۱۸ سال میباشد و همانطور که در ابتدای این گفتار اشاره کردیم مجازاتهای حاصل از چاقوکشی میتواند بر اساس شرایط مرتکبین آن متفاوت باشد که یکی از آنها سن مرتکب میباشد.
اعمال مجازات برای سنین زیر ۱۸ سال نیز دسته بندی های مختلفی دارد اما به طور کلی میتوان گفت که بیشتر مجازاتهای آنها تعلیقی، اصلاحی، توجیهی و تربیتی میباشد که از سوی کانون اصلاح تربیت اعمال میشود.
اما در مواردی که چاقوکشی منجر به قتل یا آسیبهای جسمی به بزه دیده شود شرایط متفاوت بوده و مجرم ممکن است به مجازاتهای قصاص، پرداخت دیه یا حبس تعزیری محکوم شود.
توجه داشته باشید که دادگاه صالح به رسیدگی جرایم افراد زیر ۱۸ سال بر اساس قانون آئین دادرسی کیفری، دادگاه اطفال و نوجوانان میباشد.
چاقوکشی در حالت مستی
از گذشته باور غلطی که میان عموم مردم شکل گرفته این است که بسیاری از افراد تصور میکنند اگر مستی و مسلوب الاختیار بودن را برای چاقوکشی یا استفاده از آن بهانه کنند ممکن است سبب عدم مسئولیت کیفری آنها شده یا سبب تخفیف در مجازات گردد.
اما استفاده از مستی برای عدم مسئولیت کیفری باید شرایط بسیار بسیار ویژه ای وجود داشته باشد و اثبات آن نزد مقام قضائی بسیار نادر و دشوار است.
بنابراین اگر شخصی در حالت مستی اقدام به چاقوکشی نماید علاوه بر اینکه به مجازات شرب خمر محکوم خواهد شد، این اقدام از عوامل مشدده جرم بوده و به اشد مجازات چاقوکشی محکوم خواهد شد.
مجازات جرم چاقوکشی
در ماده ۶۱۷ قانون مجازات اسلامی که متن آنرا در مطالب بالاتر برای شما آورده ایم علاوه بر تعریف این جرم به بیان مجازات جرم چاقوکشی نیز پرداخته است.
مجازات این جرم شش ماه تا دو سال حبس و تا هفتاد و چهار ضربه شلاق میباشد. البته این مجازات تنها برای قدرت نمایی و تهدید با استفاده از چاقوکشی پیش بینی شده است و اگر آسیبهای جسمی برای بزه دیده نیز داشته باشد، شخص به قصاص یا پرداخت دیه نیز محکوم خواهد شد.
برای اطلاع از میزان دیه ای که برای بزه دیده در نظر گرفته میشود ما در ادامه گفتار به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد اما آگاهی از میزان دقیق آن به دلیل اینکه در هر پرونده میتواند متفاوت باشد بهتر است از وکلای متخصص دیه مشورت گرفته شود.
چاقوکشی در دعوا و ایراد ضرب و جرح با چاقو
چاقوکشی در دعواهای خیابانی که منجر به ایراد ضرب و جرح و ایراد خسارت جانی به طرف دیگر میشود مسئله متفاوتی با تهدید و قدرت نمایی میباشد و از دو جنبه متفاوت مورد بررسی قرار میگیرد.
جنبه اولی که باید مورد بررسی قرار گیرد مسئله این است که ایراد خسارت جانی به بزه دیده منجر به فوت وی شده یا تنها خسارت بدنی وارد شده است.
سپس باید مسئله عمدی یا غیرعمد بودن عمل ارتکابی مورد بررسی قرار گیرد و در صورتی که ارتکاب عمل مجرمانه عمدی باشد، مجرم محکوم به قصاص و اگر غیرعمدی تشخیص داده شود محکوم به پرداخت دیه میباشد.
جنبه دومی که برای این جرم از سوی قانونگذار در نظر گرفته میشود محارب شناختن چاقوکش میباشد در انتهای ماده ۶۱۷ قانون مجازات اسلامی نیز به آن اشاره شده است.
محاربه بر اساس قانون عبارت است از “ کشیدن سلاح به قصد جان، مال یا ناموس مردم یا ارعاب آنها است، به نحوی که موجب ناامنی در محیط گردد. هرگاه کسی با انگیزه شخصی به سوی یک یا چند شخص خاص سلاح بکشد و عمل او جنبه عمومی نداشته باشد و نیز کسی که به روی مردم سلاح بکشد، ولی در اثر ناتوانی موجب سلب امنیت نشود، محارب محسوب نمی‌شود.”
برای احراز شرایط و بررسی اینکه جرم اتکابی از مصادیق محاربه است یا خیر بهتر است از مشاوره حقوقی کیفری با وکیل دادگستری استفاده نمایید.
دیه چاقوکشی چقدر است؟
دیه چاقوکشی اگر منجر به فوت بزه دیده منجر شود دیه کامل میباشد که نرخ دقیق آن به طور سالانه از سوی رئیس قوه قضائیه معین میشود.
نرخ دیه در سال ۱۴۰۳ در ماه های غیرحرام یک میلیارد و دویست میلیون تومان و در ماه های حرام به مبلغ یک میلیارد و ششصد میلیون تومان میباشد.
دیه اعضای آسیب دیده در نتیجه ایراد خسارت وارده با چاقو بر اساس درصدی از دیه کامل محاسبه میگردد که در قانون دیه تمامی اعضای به طور دقیق مشخص شده است.
برای مثال دیه پارگی گوش به مبلغ ۲۰۰ میلیون تومان میباشد. برای خسارتهای هر چند جزئی نیز دیه در قانون مشخص شده است و برای اطلاع از میزان دقیق آن بهتر است با وکلای متخصص در این زمینه تماس بگیرید تا علاوه بر دادن آگاهی در خصوص میزان آن از نحوه اثبات آن نیز مطلع شوید.
نحوه شکایت از جرم چاقوکشی
زمانی که شما از سوی دیگری با چاقو تهدید شده یا با ضربه چاقو خسارت جانی به شما وارد شد بهترین اقدام این است که با پلیس تماس گرفته یا خود را به نزدیک ترین کلانتری محدوده برسانید.
گزارشی که ماموران کلانتری از وقوع جرم تهیه میکنند میتواند سندی برای اثبات ادعای شما در مراجع قضائی قرار گیرد.
سپس میتوانید شکایت خود را در همان کلانتری و نزد مامورین به ثبت برسانید. پرونده شما در ابتدا برای رسیدگی اولیه به دادسرای صالح فرستاده شده و شما میتوانید مدارک و مستندات خود را مبنی بر اثبات جرم به دادسرای مربوطه ارائه کنید.
پس از آن با صدور قرار کیفرخواست از سوی بازپرس یا دادستان پرونده برای صدور رای آماده شده و به دادگاه ارجاع میشود.
البته میتوانید پس از تنظیم شکوائیه خود آنرا به دفاتر خدمات الکترونیک قضائی تقدیم نمایید تا رسیدگی به پرونده در دادسرا به جریان بیفتد.
تاثیر رضایت شاکی در جرم چاقوکشی
در تمامی جرایم و عناوین مجرمانه ای که در قانون مجازات پیش بینی شده است اصل بر غیرقابل گذشت بودن آنهاست مگر مواردی که به طور صریح قانونگذار به قابل گذشت بودن آن اشاره کند.
با مراجعه به ماده قانونی که به جرایم قابل گذشت اشاره کرده است مشاهده میکنیم که هیچ اسمی از جرم چاقوکشی برده نشده است و بنابراین این جرم غیرقابل گذشت میباشد و رضایت شاکی هیچ تاثیری در روند رسیدگی به جز در مواردی که برای بزه دیده دیه معین شده است ندارد.
البته تنها تاثیری که میتواند رضایت شاکی بر مجازات فرد داشته باشد این است که مجرم میتواند پس از رضایت، درخواست تخفیف مجازات از مقام قضائی داشته باشد.
جنبه عمومی جرم چاقوکشی
علاوه بر جنبه خصوصی که جرم چاقوکشی برای بزه دیده خواهد داشت این جرم دارای جنبه عمومی نیز هست زیرا سبب سلب امنیت و آرامش از افراد جامعه خواهد شد.
بنابراین همانگونه که گفتیم رضایت شاکی تاثیری در روند رسیدگی نخواهد داشت و مجرم به علت جنبه عمومی جرم ارتکابی، مورد تعقیب کیفری قرار گرفته و مجازات مقتضی در خصوص وی صادر میگردد.
پرسش و پاسخ حقوقی درباره جرم چاقو کشی
در نتیجه میتوان گفت جرایمی که مربوط به استفاده افراد از سلاح میباشد و میتواند امنیت جامعه را برهم زند برای قانونگذار و مقام قضائی بسیار حائز اهمیت است و همانطور که مشاهده کردید مجازاتهای مختلف و متعددی برای آن در نظر گرفته شده است.
حال با توجه به میزان پیچیدگی های اثبات ارتکاب جرم نزد قاضی پرونده، بهتر است از وکلای متخصصی که در زمینه دعاوی کیفری فعالیت میکنند راهنمایی و کمک بگیرید.