گواهی رشد : گواهی رشد یکی از اسناد مهم حقوقی است که به منظور اثبات رشد عقلی و صلاحیت فرد زیر سن قانونی صادر میشود.
این گواهی به افرادی که به سن قانونی از نظر تصرف در اموال خود نرسیده اند این امکان را میدهد که برخی از حقوق و تکالیف خود را مستقلاً اعمال کنند و در امور مالی و تصمیم گیری های شخصی خود به طور مستقیم عمل کنند.
صدور این گواهی تنها از سوی مقام قضائی ممکن است و برای این کار نیاز به اثبات و احراز شرایطی دارد که در ادامه به طور کامل به بررسی آن خواهیم پرداخت. پس تا انتهای این گفتار که توسط وکلای خانواده نگاشته شده است با ما همراه باشید.
تعریف گواهی رشد
گواهی رشد سندی است که به درخواست فرد یا سرپرست او از سوی دادگاه صادر میشود و نشان میدهد که فرد زیر سن قانونی به درجهای از رشد فکری و عقلانی رسیده که میتواند در امور مالی و حقوقی خود تصمیمگیری کند.
طبق قانون مدنی ایران، سن رشد برای امور مالی 18 سال در نظر گرفته میشود، اما اگر فردی بتواند رشد و صلاحیت خود را ثابت کند، میتواند گواهی رشد دریافت کند و بهطور مستقل در امور مالی و حقوقی خود اقدام کند.
البته لازم به ذکر است که بر اساس ماده ۱۲۱۰ قانون مدنی سن رشد برای پسران ۱۵ و دختران ۹ سال قمری میباشد اما برای امور غیرمالی این رشد قابل قبول است و برای انجام امور مالی نیاز به دریافت گواهی رشد یا رسیدن به سن ۱۸ سال برای هر دو میباشد.
شرایط صدور گواهی رشد
برای صدور گواهی رشد در حقوق ایران، فرد یا سرپرست او باید درخواست خود را به دادگاه ارائه کند. شرایط اصلی صدور این گواهی عبارتند از:
رسیدن به سن بلوغ شرعی
فرد باید به سن بلوغ شرعی رسیده باشد، که معمولاً برای دختران ۹ سال قمری و برای پسران ۱۵ سال قمری در نظر گرفته میشود.
ثابت شدن رشد عقلانی
دادگاه با بررسی مدارک و شواهد، از جمله ارزیابیهای روانشناسی و نظر کارشناسان، رشد عقلانی فرد را بررسی میکند. این بررسی شامل توانایی فرد در تصمیمگیریهای مالی و پیشبینی عواقب احتمالی است.
تایید صلاحیت فرد برای انجام امور مالی
در صورتی که دادگاه صلاحیت و رشد فرد را تایید کند، گواهی رشد صادر خواهد شد.
مدارک لازم برای درخواست گواهی رشد
لازم است زمانی که خواستار صدور گواهی رشد از دادگاه هستید مدارکی را ضمیمه دادخواست خود نمایید که شامل موارد زیر میشود:
- پشناسنامه در صورت وجود کارت ملی
- پتکمیل فرم درخواست صدور گواهی رشد
- پپرداخت هزینه های دادرسی
- پادله و مستنداتی که اثبات کننده رشد عقلی فرد درخواست دهنده میباشد.
بهتر است برای استفاده از مستندات قانونی و مدارک اثبات کننده رشد عقلی، از وکلای متخصص مشاوره حقوقی خانواده دریافت نمایید تا درخواست شما با مخالفت مقام قضائی یا طولانی شدن روند صدور مواجه نشود.
گواهی رشد چه کاربردهایی دارد؟
گواهی رشد برای افراد زیر سن قانونی به معنای توانایی انجام برخی از امور حقوقی و مالی است و کاربردهای آن در موارد مختلفی قابل مشاهده است که برخی از آنها عبارتند از:
- توانایی انعقاد قراردادهای مالی: فرد میتواند بهطور مستقل قراردادهای مالی منعقد کند، از جمله خرید و فروش اموال یا انعقاد قراردادهای اجاره.
- اداره اموال و سرمایهگذاری: با صدور گواهی رشد، فرد میتواند اموال خود را بهطور مستقل اداره کند و سرمایهگذاریهای مورد نظر خود را انجام دهد.
- استقلال در امور حقوقی: افراد زیر سن قانونی که دارای گواهی رشد هستند، میتوانند در برخی امور حقوقی، مانند طرح دعوی یا دفاع از حقوق خود، به صورت مستقل اقدام کنند.
مراحل درخواست و صدور گواهی رشد
درخواست گواهی رشد از سوی فرد یا سرپرست او به دادگاه ارائه میشود. فرآیند صدور این گواهی شامل مراحل زیر است:
- ارائه درخواست به دادگاه: ابتدا درخواست به دادگاه تقدیم میشود. مدارک و مستندات لازم برای اثبات رشد عقلانی و صلاحیت فرد نیز باید ضمیمه درخواست باشد.
- ارزیابی و احراز شرایط از سوی دادگاه: دادگاه با ارزیابی و بررسی مدارک، نظر کارشناسان و در صورت لزوم ارزیابی روانشناسی، به نتیجهگیری در خصوص صدور گواهی رشد میپردازد.
- صدور گواهی رشد: در صورتی که دادگاه رشد و صلاحیت فرد را تایید کند، گواهی رشد صادر خواهد شد که به فرد امکان میدهد امور مالی و حقوقی خود را بهطور مستقل انجام دهد.
حکم رشد دختر برای ازدواج
یکی از مصادیق و کاربرهای دریافت گواهی رشد از دادگاه برای دختران، در خصوص ازدواج میباشد. درست است که ازدواج از امور غیرمالی است اما به دلیل آثار مالی آن مانند مهریه نیاز به دریافت این گواهی برای افرادی که هنوز به سن قانونی نرسیده اند میباشد.
به طور کلی ازدواج برای دختران زیر ۱۳ سال ممنوع بوده اما در موارد نادری که خانواده وی رضایت داشته باشند و دادگاه به ارزیابی شرایط بپردازد امکان صدور آن هست.
دختران ۱۳ تا ۱۸ هیچ ممنوعیت برای ازدواج نخواهند داشت اما هنوز باید گواهی رشد از دادگاه دریافت نمایند. در نهایت دختران بالای ۱۸ سال هیچ محدودیتی برای ازدواج از نظر گواهی رشد نخواهند داشت.
گرفتن گواهی رشد چقدر زمان میبرد؟
به صورت کلی انجام امور حقوقی به دلیل اینکه شلوغ یا خلوت بودن مرجع قضائی تاثیر مستقیمی بر روی آن دارد، نمیتوان زمان دقیقی برای آن مشخص کرد اما به طور تقریبی میتوان گفت دریافت گواهی رشد حدود ۳ الی ۶ ماه زمان بر خواهد بود. البته میتوانید با دریافت راهنمایی از وکلای پایه یک دادگستری در سریع ترین زمان ممکن آنرا دریافت نمایید.
برخی از سوالات قاضی برای صدور گواهی رشد
سوالات مقام قضائی برای صدور این گواهی بیشتر در خصوص اطلاعات فرد نسبت به مسائل مالی و اداری میباشد که در ادامه به برخی از معروف ترین آنها اشاره خواهیم کرد.
- تورم چیست؟
- قیمت روز سکه و دلار چقدر است؟
- شرکت یعنی چه؟
- وظایف پلیس +۱۰ چیست؟
- چک چیست و چه تفاوتی با سفته دارد؟
- اگر مقداری پول داشته باشید با آن چه میکنید؟
- هدف از گرفتن حکم رشد شما چیست یا حکم رشد را برای چه کاری میخواهی؟
- قیمت ملک در محل زندگی شما چقدر است؟
- فرق قرارداد اجاره با رهن چیست؟
- رکود به چه معناست؟
این موارد نمونه ای از سوالات گذشته میباشد که آورده شد اما به طور کلی قاضی با این سوالات قصد ارزیابی رشد عقلی و آینده نگری فرد را دارد.
مرجع صادر کننده حکم رشد
برای دریافت این گواهی باید بدانید به کدام مراجع قضائی باید مراجعه نمایید. در ابتدا دادخواست مبنی بر دریافت گواهی رشد در دفاتر خدمات الکترونیک قضائی ثبت میشود.
سپس برای رسیدگی و صدور گواهی به دادگاه خانواده محل اقامت خواهان ارجاع میشود. بررسی شرایط عقلی فرد درخواست دهنده در پزشکی قانونی صورت گرفته و مقام قضائی بر اساس گزارش کارشناسان و پرسیدن سوالاتی که به برخی از آنها اشاره کردیم، اقدام به صدور گواهی یا رد دادخواست فرد میکند.
وکیل خانواده میتواند برای راحتی در دریافت آن کمک شایانی به شما نماید.
پرسش و پاسخ حقوقی درباره گواهی رشد
گواهی رشد در حقوق ایران ابزاری مهم برای حفظ حقوق افراد زیر سن قانونی است که توانایی و صلاحیت کافی برای انجام امور مالی و حقوقی خود دارند.
این گواهی به افراد امکان میدهد که بهطور مستقل عمل کنند و در تصمیمگیریهای مالی و حقوقی خود مشارکت داشته باشند. با این حال، صدور این گواهی نیازمند اثبات رشد عقلانی و طی مراحل قانونی است.
توجه به جزییات و اجرای دقیق این فرآیند از اهمیت ویژهای برخوردار است تا از سوءاستفادهها و مشکلات احتمالی جلوگیری شود.