دادگاه کیفری دو : دادگاه مرجع رسیدگی و حل و فصل خصومت میان افراد با صدور رای میباشد. برای رسیدگی دقیق و دسته بندی دعاوی دادگاه ها در تقسیم بندی اولیه به دادگاه های کیفری و حقوقی تقسیم میشوند.
دادگاه های کیفری مسئول رسیدگی به پرونده ها و دعاوی میباشند که موضوع اصلی آنها یکی از جرایم نامبرده از سوی قانونگذار است و دادگاه های حقوقی تنها به جنبه ای از دعاوی رسیدگی میکنند که جرمی در آن وجود نداشته باشد.
دعاوی کیفری برای در دو مرحله اصلی مورد بررسی و رسیدگی قرار میگیرند. در مرحله اول دادسرا با کشف جرم، تعقیب متهم و انجام تحقیقات اولیه تمامی مدارک و مستنداتی که قاضی برای تصمیم گیری و صدور رای به آن احتیاج دارد را جمع آوری کرده و برای رسیدگی اصلی پرونده را به دادگاه صالح ارجاع میدهند.
صلاحیت دادگاه ها دارای اهمیت بسیار زیادی است به همین دلیل در ادامه به تعریف و مشخص کردن صلاحیت دادگاه کیفری دو که یکی از مهمترین مراجع قضائی کیفری است خواهیم پرداخت.
درباره دادگاه
پیش از تصویب قانون جدید آئین دادرسی کیفری دادگاه کیفری دو با اسم دادگاه عمومی جزائی وجود داشت و فعالیت میکرد. اما با تصویب قانون جدید و تقسیم جرایم، دادگاه های عمومی کیفری به دادگاه کیفری یک و دو تقسیم بندی شدند که هر یک از آنها صلاحیتی مستقل از دیگری میباشد و برای طرح دعوا باید نسبت به صلاحیت هر یک آگاهی داشت.
تمامی مراجع کیفری در ماده ۲۹۴ قانون آئین دادرسی کیفری پیش بینی شده است.
دادگاه کیفری دو در حوزه قضائی هر شهرستان وجود دارد. در این دادگاه تنها یک قاضی، یک مدیر دفتر، منشی یا کارمند بایگانی حضور دارند.
البته بر اساس ماده ۳۰۰ قانون آئین دادرسی کیفری دادستان یا نماینده دادسرا برای دفاع از کیفرخواست باید در تمامی جلسات رسیدگی حضور داشته باشد.
نحوه رسیدگی در دادگاه کیفری دو
رسیدگی به دعاوی کیفری با صدور قرار جلب به دادرسی از سوی بازپرس یا دادیار آغاز میشود و پرونده در دادسرا به جریان می افتد. در این مرحله از رسیدگی اتهامات وارده به متهم را با استفاده از مدارک، مستندات و دفاعیات ارائه شده از سوی شاکی مورد بررسی قرار میگیرد.
در صورتی اتهامات را وارد و احتمال وقوع جرم از سوی متهم را قوی بدانند، با صدور قرار کیفرخواست که همان قرار مجرمیت است، پرونده را برای رسیدگی نهایی و صدور رای به دادگاه ارجاع میدهند.
اگر پرونده در صلاحیت دادگاه کیفری دو باشد، در ابتدا با توجه به جلسات موجود، وقت رسیدگی از سوی مدیر دفتر تنظیم شده و به دادستان برای دفاع از کیفرخواست، شاکی برای ارائه مدارک و متهم برای ارائه دفاعایات خود ابلاغ میشود و سپس با توجه به روند پرونده سایر مراحل انجام خواهد شد.
بیشتر بدانیم : انواع کیفرخواست چیست
صلاحیت رسیدگی دادگاه کیفری دو
برای آگاهی از صلاحیت تمامی مراجع قضائی باید به قانون مراجعه کنیم و دادگاه کیفری دو نیز از این قاعده کلی مستثنی نیست.
با مراجعه به قانون آئین دادرسی کیفری متوجه میشویم همانطور که قانونگذار در ماده ۳۰۱ بیان کرده است دادگاه کیفری دو صلاحیت رسیدگی به تمامی جرایم را دارد مگر مواردی که بر اساس همین قانون یا قوانین خاص بر عهده مراجع کیفری دیگری قرار داده است.
سایر مراجع قضائی کیفری شامل دادگاه کیفری یک، دادگاه اطفال و نوجوانان، دادگاه نظامی، دادگاه ویژه روحانیت و دادگاه انقلاب هستند که صلاحیت هر یک از آنها در مواد بعدی قانون فوق الذکر بیان شده است.
برای اطلاع از این موارد میتوانید از مشاوره حقوقی کیفری با وکیل استفاده نمایید تا به طور دقیق به راهنمایی شما بپردازد.
برای دفاع در دادگاه کیفری چه کنیم؟
دعاوی در این مرجع قضائی به طور کلی به دلیل اینکه دارای وجه کیفری میباشد و ممکن است در اثر یک اشتباه فرد مورد مجازات واقع شده و سوء سابقه در پرونده او درج گردد از حساسیت بسیار زیادی برخوردار است.
دفاع در مراجع قضائی نیز باید بر اساس اصول حقوقی و قوانین و مقررات روز صورت بگیرد و امروزه رویه قضائی دادگاه ها نیز تاثیر بسزایی بر دفاعیات متهم خواهد داشت. به همین دلیل پیشنهاد میشود برای دفاع در پرونده های این دادگاه حتما از وکیل کیفری متخصص راهنمایی بگیرید تا ایشان شما را در امر دفاع یاری کنند تا در صورت وجود شرایط حکم برائت شما را از دادگاه گرفته یا عوامل تخفیف در مجازات را فراهم کنند.
چه جرائمی در دادگاه کیفری ۲ رسیدگی میشود؟
برای بررسی مصداقی اینکه چه جرائمی به طور دقیق در دادگاه کیفری دو رسیدگی میشود نیاز به بیان تعداد زیادی از عناوین مجرمانه وجود دارد. اما با توجه به توضیحاتی که داده شد این دادگاه برای رسیدگی به تمامی جرایم صلاحیت دارد اما برخی از آنها در صلاحیت دادگاه دیگری قرار گرفته است.
برای نمونه میتوان به جرایم تعزیری درجه ۸ تا ۴ مانند سرقت تعزیری اشاره کرد زیرا درجات بالاتر در صلاحیت دادگاه کیفری یک هست.
اعتراض به آرای صادره از دادگاه
تمامی آرا در مراجع قضائی قطعی نبوده و قابلیت اعتراض و تجدیدنظرخواهی برای آنها وجود دارد. اما بهتر است بدانید آرای زیادی نیستند که با اعتراض قابلیت تغییر داشته باشند و برای این کار حتما باید دلیل موجهی به دادگاه ارائه نمایید.
پس بهتر است برای اعتراض به رای بدوی، از وکیل مجرب تجدیدنظرخواهی استفاده کنید تا ایشان با تجربیات خود و ارائه دلایل مستحکم، سبب تغییر حکم بدوی را فراهم آورند.
تفاوت دادگاه کیفری دو و یک
مهمترین تفاوتی که در این گفتار نیز بارها به آن اشاره کردیم مربوط به صلاحیت آنها در رسیدگی به جرایم میباشد. دادگاه کیفری دو صلاحیت عام دارد به این معنا که به تمامی جرایم میتواند رسیدگی کند اما دادگاه کیفری یک تنها صلاحیت رسیدگی به جرائم موضوع ماده ۳۰۲ قانون آئین دادرسی کیفری را خواهد داشت.
نتیجه گیری
دادگاه کیفری دو در گذشته دادگاه عمومی بوده است و صلاحیت رسیدگی به تمامی جرایم بر عهده آن بود اما امروزه حجم زیادی از پرونده ها و جرایمی که در صلاحیت این دادگاه بود به دادگاه های دیگر انتقال یافته است اما هنوز میتوان گفت که شلوغ ترین و پرکار ترین دادگاه کیفری میباشد و جنبه صلاحیت رسیدگی عام خود را حفظ کرده است.