دادگاه کیفری یک : مراجع قضائی در کشور ایران با توجه به صلاحیت ذاتی رسیدگی به دعاوی به صورت کلی به دو دسته حقوقی و کیفری تقسیم بندی میشوند.
عناوین مجرمانه از سوی قانونگذار در قانون مجازات اسلامی و قوانین خاص پیش بینی شده است و هر زمان که موضوع دعوای طرفین از عناوین مجرمانه باشد،
باید برای فصل خصومت و صدور رای مقتضی به دادگاه کیفری مراجعه کرد. برای رسیدگی به دعاوی کیفری، دادگاه های مختلفی وجود دارد که هر یک از آنها صلاحیت رسیدگی به برخی از این دعاوی را دارند به همین دلیل باید پیش از اقامه دعوا از صلاحیت دادگاه مدنظر آگاهی داشته باشید.
دادگاه کیفری یک، از مهمترین مراجع قضائی در حوزه جرایم میباشد که در ادامه این گفتار به تعریف، بیان ساختار و بیان صلاحیت آن خواهیم پرداخت.
درباره دادگاه کیفری یک
دادگاه کیفری یک در گذشته همان دادگاه کیفری استان بوده است که با تصویب قانون آئین دادرسی جدید با این نام به فعالیت خود ادامه داده است.
قانونگذار برای رسیدگی تخصصی تر و بهتر رسیدگی به جرایم عمومی را میان دادگاه کیفری دو و یک تقسیم بندی کرده است. بر اساس ماده ۲۹۶ قانون آئین دادرسی کیفری ، این دادگاه در مرکز هر استان تشکیل میشود و به تشخیص رئیس قوه قضائیه امکان تشکیل آن در حوزه قضائی شهرستان نیز وجود دارد.
در حوزه هایی که دادگاه کیفری یک تشکیل نشده باشد افراد باید به نزدیک ترین حوزه ای که این دادگاه تشکیل شده است مراجعه نمایند.
نحوه رسیدگی در دادگاه کیفری یک
دعاوی کیفری با توجه به میزان اهمیتی که تحقیقات مقدماتی و مدارک موجود در آن دارد در دو مرحله رسیدگی میشود. در مرحله اول دادسرا به تحقیقات اولیه، کشف جرم و تعقیب متهم پرداخته و در صورتی که پس از بررسی مدارک و ادله ارائه شده، احتمال مجرمیت فرد را بالا بداند، پرونده را با صدور قرار جلب به دادرسی به دادگاه صالح ارجاع میدهد تا رسیدگی نهایی را در خصوص آن انجام داده و رای مقتضی را صادر نماید.
صلاحیت دادگاه کیفری یک
مهمترین بخش برای شناخت یک مرجع قضائی آگاهی از صلاحیت آن در رسیدگی به دعاوی میباشد. صلاحیت رسیدگی به دعاوی برای هر مرجع قضائی توسط قانون مشخص میشود به همین دلیل برای اطلاع از صلاحیت دادگاه کیفری یک باید به ماده ۳۰۲ قانون آئین دادرسی کیفری مراجعه کنیم که موارد آن به شرح زیر است:
- جرایم مستوجب مجازات سلب حیات: یعنی مواردی که دادگاه با صدور رای مجرم را به اعدام محکوم خواهد کرد.
- جرایم مستوجب حبس ابد
- جرائم مستوجب مجازات قطع عضو یا جنایات عمدی علیه تمامیت جسمانی با میزان نصف دیه کامل یا بیش از آن: برای اینکه بدانید خسارت وارد شده بیش از نصف دیه کامل است یا خیر بهتر است با وکیل دیه مشورت نمایید.
- جرایم مستوجب مجازات درجه ۳ و بالاتر: درجه بندی مجازاتهای تعزیری در ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی مشخص شده است.
- جرایم سیاسی و مطبوعاتی
چه جرامی مستقیما در دادگاه رسیدگی میشود؟
در مطالب بالاتر اشاره کردیم که رسیدگی به دعاوی کیفری در دو مرحله دادسرا و دادگاه صورت میگیرد. اما این قاعده مانند بسیاری از قواعد دیگر در دنیای حقوق بدون استثناء نمانده است و برخی از دعاوی هستند که رسیدگی به آنها مستقیما در دادگاه صالح صورت میگیرد.
این تصمیم از سوی قانونگذار به دلایل مختلفی اتخاذ شده است. اما بنا به هر دلیلی این موارد عبارتند از جرایم ارتکاب یافته از کودکان زیر ۱۵ سال شمسی، جرایم منافی عفت و همچنین جرایم تعزیری درجه ۷ و ۸.
درباره صلاحیت دادگاه صلح بیشتر بدانیم
مهمترین کار برای دفاع در دادگاه کیفری یک چیست؟
با اشاره به صلاحیت رسیدگی این دادگاه متوجه شدیم که در این مرجع قضائی به جرایمی رسیدگی میشود که بسیار سنگین تر از سایر جرایم میباشند و مقام قضائی حساسیت بیشتری در صدور رای در این قبیل پرونده ها خواهد داشت.
پس با توجه به پیچیدگی بالای پرونده ها در این مرجع و مجازاتهای سنگینی که از سوی شعب دادگاه کیفری یک صادر میشود مهمترین کار برای دفاع در دعاوی استفاده از وکیل کیفری با تجربه در این دعاوی میباشد.
وکلا میتوانند با استفاده از قوانین و مقررات و ارائه ادله و مستندات محکمه پسند به تخفیف مجازات یا دریافت حکم برائت به موکلین خود یاری رساند.
تجدیدنظرخواهی از رای دادگاه کیفری یک
آرای صادره از سوی دادگاه کیفری یک غیرقطعی میباشند به این معنی که محکومین این آرا میتوانند اعتراض خود را نسبت به آن در دادگاه تجدیدنظر استان ارائه کنند.
این اقدام مستلزم تنظیم دادخواست مربوطه میباشد که تنها از سوی محکوم یا وکیل وی میتواند صورت بگیرد. در این دادخواست باید اعتراض خود را به طور دقیق به بخشی از رای اعلام کنید که معتقد هستید حقی در آن ضایع شده است یا قانونی در آن رعایت نشده است.
بدین ترتیب شعب کیفری دادگاه تجدیدنظر به بررسی اعتراض شما پرداخته و در صورتی که اعتراض وارد باشد، رای را نقض کرده و پرونده را برای رسیدگی به شعبه هم عرض دادگاه بدوی ارجاع میدهد. وکیل تجدیدنظر میتواند با استفاده از دانش و تجربه خود در این زمینه راهنمای خوبی برای محکومین باشد.
تفاوت دادگاه کیفری یک و دو در چیست؟
مهمترین تفاوتی که میان دادگاه کیفری یک و دو میتوان بیان کرد مربوط به صلاحیت آنها برای رسیدگی به دعاوی میباشد. در قانون آئین دادرسی کیفری بیان شده است که دادگاه کیفری دو صلاحیت رسیدگی به تمامی جرایم را دارد مگر مواردی که از صلاحیت این دادگاه خارج شده باشد.
در ماده ۳۰۲ همین قانون بالاتر بیان کردیم که رسیدگی به برخی از جرایم در صلاحیت دادگاه کیفری یک میباشد که همین مسئله بیان کننده اصلی ترین تفاوت این دو مرجع کیفری میباشد.
آدرس دادگاه و مجتمع قضایی شهید مدرس
آدرس دادگاه و مجتمع قضایی عدالت
آدرس دادگاه و مجتمع قضایی مفتح
نتیجه گیری
به صورت کلی در این گفتار با تمامی جزئیات دادگاه کیفری یک آشنا شدیم. برای تنظیم شکوائیه خود و ارائه آن به دادگاه مربوطه لازم است نسبت به تمامی موارد بیان شده آگاهی و مشاوره حقوقی جرایم کیفری را با وکیل داشته باشید. همچین لازم است بدانید چگونه میتوان ارتکاب یک جرم و انتساب آن به متهم را در دادگاه اثبات نمایید. در این صورت میتوانید حقوق تضییع شده خود را از مقام قضائی درخواست نمایید.
برچسب های مرتبط