شکایت برای گرفتن ارث : با بررسی آمار و ارقامی که از سوی مراجع قضائی به ثبت میرسد متوجه میشویم بخش قابل توجهی از دعاوی خانواده که مراجع به رسیدگی و صدور رای در آن زمینه میپردازند مربوط به موضوع ارث میباشد.
دعوای وراث برای تقسیم ترکه و اموال از آن دسته از دعاوی میباشد که در گذشته نیز وجود داشته است و تا به امروز نیز ادامه دارد. قوانین و مقررات زیادی در خصوص نحوه تقسیم اموال از سوی قانونگذار وضع شده است ولی هنوز برخی از افراد حق دیگری را تضییع میکنند.
اما قانونگذار با وضع این قوانین به طرفی که حقش از سوی فرد دیگر ضایع شده است اجازه داده تا برای احقاق حقوق خود در مراجع صالح شکایت کرده تا قاضی پس از بررسی های لازم با صدور رای بتواند حقوق تضییع شده او را احیا نماید.
طرح دعوا در این زمینه مستلزم دانستن برخی از نکات مهم حقوقی میباشد که در ادامه به بررسی برخی از آنها خواهیم پرداخت.
مدارک مورد نیاز شکایت گرفتن ارثیه
برای اقامه هر دعوایی مانند شکایت برای گرفتن ارث در دادگاه لازم است مدارکی از سوی خواهان ارائه شود. این مدارک هم حاوی مدارک هویتی شخص خواهان است و هم باید شامل ذی نفعی وی باشد زیرا که یکی از شروط اقامه دعوای حقوقی این است که برای خواهان نفعی متصور باشد.
در غیر این صورت به دلیل عدم وجود نفع برای خواهان دعوا واهی تلقی شده و دادخواست رد خواهد شد.
به طور کلی مدارک مورد نیاز شکایت گرفتن ارثیه از قرار ذیل میباشد:
- گواهی فوت متوفی که برابر با اصل شده باشد
- استشهادیه دفتر اسناد رسمی برای نشان دادن اسامی تمامی وراث که باید به صورت رسمی مورد تایید رئیس دفتر باشد.
- ارائه رسید مالیاتی که بیان کننده پرداخت مالیات بر ارث میباشد. وراث موظفند ظرف مدت یک سال پس از فوت مالیات مستقیمی که بر اموال متوفی بسته میشود را پرداخت نمایند.
- برای تایید هویت و شخصیت خواهان باید مدارک شناسایی مانند کارت ملی و شناسنامه به دادگاه تقدیم شود.
- اگر وکیلی برای انجام امور خود استخدام کرده اید و میخواهد از طرف شما شکایت کند باید وکالتنامه مذکور به همراه مدارک شناسایی خود را نیز ارائه دهد.
دعاوی ارثیه در چه دادگاهی رسیدگی میشود؟
با بالا رفتن حجم دعاوی در مراجع قضائی، سیستم قضائی کشور تصمیم به بیشتر کردن وظایف و اختیارات شوراهای حل اختلاف کرده است.
گواهی انحصار وراثت که بیان کننده اسامی تمامی وراث است از سوی شورای حل اختلاف صادر میگردد به همین دلیل اگر اسم هر یک از وراث در این گواهی بیان نشده باشد یا حق کمتری برای وی در نظر گرفته شده باشد باید در ابتدا به شورای حل اختلاف صادر کننده گواهی انحصار وراثت مراجعه نماید.
سپس برای احقاق حقوق خود باید به دادگاه خانواده آخرین اقامتگاه متوفی مراجعه کرده و دو موضوع فوت متوفی و وارث بودن خود را به اثبات برساند تا بتواند دعوای ابطال تقسیم ارث را اقامه کرده و مطالبات خود را دریافت کند. با توجه به پیچیدگی های موجود مشاوره حقوقی با وکیل دعاوی ارث میتواند در انتخاب بهترین راهکارها کمک کند.
چه کسانی حق اعتراض به تقسیم ارثیه را دارند؟
به صورت کلی سه دسته از افراد هستند که میتواند نسبت به تقسیم ارثیه صورت گرفته اعتراض نمایند در غیر این موارد قرار رد دادخواست آنها صادر خواهد شد:
- وراث متوفی: همانطور که اشاره شد ممکن است اسم یک یا چند مورد از وراث در انحصار وراثت نیامده باشد و حقوق ایشان تضییع گردد و یا دیگر وراث سهم کمتری از میزان قانونی آنها دهند که میتوانند نسبت به آن شکایت و اعتراض کنند.
- افراد ذینفع: علاوه بر وراث افراد دیگری نیز هستند که از اموال متوفی سهمی برای آنها وجود دارد. برای مثال شخصی که از متوفی طلبکار بوده نسبت به اموال وی دارای حقوقی میباشد. یا نمونه بارزی که در این زمینه وجود دارد اموالی که متوفی در وصیتنامه خود به دیگری داده است.
- دادستان: در صورتی که افرادی که اقدام به دریافت گواهی انحصار وراثت کرده اند پس از بررسی مشخص شود هیچ رابطه ارثی با متوفی نداشته اند دادستان میتواند نسبت به بلا وارث بودن متوفی اعتراض نماید.
وارثی که از ارث محروم شده باشد میتواند شکایت کند؟
یکی از پر تکرار ترین سوالاتی که هنگام شکایت برای گرفتن ارث از وکیل ارث پرسیده میشود مربوط به محرومیت از ارث توسط متوفی میباشد.
باید بدانید که بر اساس قوانین و مقررات موجود که در این زمینه به تصویب رسیده است هیچ فردی نمیتواند یکی از وراث خود را از ارث بری محروم نماید.
اما نکته ای که در این میان وجود دارد این است که فرد میتواند با استفاده از راهکارهایی در زمان حیات خود کاری کند که فرد از اموال وی بهره ای نبرد. برای مثال ملک یا اتومبیل خود را به فرد مور نظر صلح عمری نماید.
صلح عمری بر خلاف وصیت که تنها برای ثلث اموال نافذ است برای تمامی اموال فرد نافذ و صحیح البته مشروط بر اینکه اصول و شرایط صحت قرارداد رعایت شده باشد.
بیشتر بدانیم : در چه مواردی معافیت مالیاتی بر ارثیه متوفی خواهد شد
شکایت برای گرفتن ارث با کمک وکیل
همانطور که مشاهده میکنید ، شکایت برای گرفتن و ارث قوانین و مقرراتی که در این زمینه از سوی قانونگذار وضع شده است دارای پیچیدگی های زیادی هست و در قوانین مختلفی وضع شده است.
برای مثال برخی از آنها در قانون مدنی و برخی دیگر در قانون امور حسبی میباشد و بعضا ممکن است برخی از این موارد با یکدیگر متعارض نیز باشند.
برای تشخیص اینکه کدام یک از این موارد بر دیگری ارجحیت و اولویت دارد نیاز به دانش حقوقی تخصصی در این زمینه میباشد که حتما باید از وکلای متخصص ارث کمک دریافت شود. با راهنمایی گرفتن از وکلا میتوانید اقدامات موثرتری داشته باشید و همچنین مسیر کوتاه تری تا رسیدن به نتیجه مطلوب طی کنید.
نتیجه گیری
به صورت کلی شکایت برای گرفتن ارث میتواند علاوه بر بار مالی و حقوقی که برای افراد دارد، بار ارزشی زیادی نیز برای هر فرد داشته باشد.
بدین ترتیب همه افراد تلاش میکنند تا حقوق ضایع شده خود را احیا کنند. برای دستیابی به این مهم نیاز به راهنمایی یک فرد متخصص دارید که میتوانید از وکلای پایه یک دادگستری که در زمینه ارث فعالیت میکنند مشورت بگیرید یا اقدامات را بر عهده ایشان بگذارید.