شهادت دروغ در دادگاه: جرم به معنای انجام هرگونه فعل یاترک فعلی هست که در قانون برای آن مجازات تعیین شده باشد. جرم شهادت دروغ در دادگاه نیز یکی از جرایمی هست که توسط قانون مجازات اسلامی پیش بینی شده و برای آن مجازاتی از سوی قانونگذار تعیین شده است.
شهادت از آنجایی که یکی از دلایل اثبات دعوا میباشد نقش تاثیر گذاری در نظام حقوقی و قضایی کشور ما ایفا میکند. شهادت به معنای سخن گفتن و بیان حقیقت به نفع یک شخص و ضرر دیگری میباشد.
برای مثال شخصی شهادت میدهد که الف، ب را به قتل رسانده است. در این صورت هیچ منفعتی برای شخص شهادت دهنده متصور نیست. حال قانونگذار به دلیل اینکه شهادت یکی از ادله اثبات دعوا میباشد و ممکن است تاثیر مستقیمی بر تصمیم قاضی بگذارد و به طور کلی مسیر پرونده را تغییر دهد آن را جرم انگاری کرده است.
برای بررسی بیشتر این جرم از جنبه های مختلف تا انتهای این گفتار که توسط وکلای متخصص اترس تهیه شده است با ما همراه باشید.
جرم شهادت دروغ در دادگاه چیست؟
همانطور که در ابتدای این گفتار بیان کردیم شهادت یکی از دلایل اثبات دعوا میباشد و افراد میتوانند از شاهدان یک واقعه برای اثبات آن نزد قاضی دادگاه استفاده نمایند.
در قانون آئین دادرسی مدنی تعداد شهودی که باید برای اثبات امری در دادگاه حضور داشته و شهادت بدهند برای امور مختلف، متفاوت میباشد. اما در تمام این موارد در صورتی که هر یک از آنها اتفاقی را که مشاهده کرده است را به شکل دیگری تعریف کند تا حقیقت را پنهان کرده یا تغییر دهد، مرتکب جرم شهادت دروغ شده است.
شهادت کذب نزد دادگاه در ماده ۶۵۰ قانون مجازات اسلامی در بخش تعزیرات جرم انگاری شده است. توجه داشته باشید که ارتکاب این جرم حتما باید با سوء نیست رخ داده باشد و شخصی که سهوا یا در قالب اشتباه اقدام به انجام شهادت در دادگاه کرده باشد را نمیتوانیم مجرم بدانیم.
پس به دلیل اینکه در نظام کیفری اصل بر برائت یعنی عدم ارتکاب جرم از سوی افراد است، شخصی که ادعای شهادت دروغ و کذب دیگری را دارد باید این امر را به اثبات برساند.
البته لازم به ذکر است که مقام قضایی هم اگر راسا به هر نحوی از کذب بودن شهادت فرد اطلاع یابد میتواند آن شخص را مورد پیگرد کیفری قرار دهد. اگر شما بزه دیده چنین جرمی واقع شده اید میتوانید با راهنمایی گرفتن از وکیل کیفری از بزهکار در دادگاه شکایت کنید.
نحوه اثبات شهادت دروغ
برای اینکه اثر حکمی که بر پایه شهادت دروغ بر علیه ما صادر شده است را از بین ببریم باید از شاهدان و گواهانی که در دادگاه حضور پیدا کرده و شهادت کذب داشته اند، در دادگاه کیفری شکایت کنیم. پس از تنظیم شکوائیه باید دلایل محکمه پسندی برای اثبات اتهام خود داشته باشیم که این دلایل عبارتند از:
جرح شاهد:
ماده ۱۳۱۳ قانون مدنی برای افرادی که صلاحیت دادن شهادت را دارند یکسری شرایطی را مشخص کرده است. بدین ترتیب برای جرح شاهد شما میتوانید ادعا کنید که شاهدی که بر علیه شما واجد شرایط قانونی یا شرعی شهادت نیست.
پرسش های دقیق و بیان تعارضات میان گفته ها:
شما باید با طرح سوالات جزئی و دقیق از شاهد در جلسه دادگاه بی اعتباری و کذب در شهادت وی را نزد مقام قضایی به اثبات برسانید.
مجازات شهادت دروغ چیست؟
ماده ۶۵۰ کتاب تعزیرات قانون مجازات اسلامی که جرم شهادت دروغ در دادگاه را جرم انگاری کرده است مجازات این جرم را نیز بیان داشته است. بر اساس قانون قاضی دادگاه میتواند شاهدی را که به کذب شهادت داده است به اختیار به یکی از جرایم زیر محکوم نماید.
حبس از سه ماه و یک روز تا دو سال
جزای نقدی از یک میلیون و پانصد تا دوازده میلیون ریال
همچنین نکته ای که در این بین وجود دارد این است که شهادت دروغ اگر منجر به مجازات دیه، حدود یا قصاص برای فرد شود، پس اثبات کذب بودن شهادت، شخص به مجازات همان جرم محکوم خواهد شد.
برای مثال اگر شخصی به دروغ شهادت به شرب خمر دیگری دهد و او مجازات آن جرم را متحمل شود، مامور اجرای حکم و قاضی ضامن نیستند بلکه شخصی که شهادت کذب داده است به همان مجازات محکوم خواهد شد.
در صورت وجود چنین شرایطی برای پیگیری شکایتنامه خود حتما از وکیل دادگستری مشاوره حقوقی کیفری دریافت نمایید تا بهترین اقدام را به شما پیشنهاد دهد.
ارکان تشکیل دهنده جرم شهادت دروغ
هر یک از جرایم برای اینکه به صورت کامل رخ دهند نیاز به احراز یکسری شرایط دارند. جرم شهادت دروغ نیز برای اثبات نیازمند وجود ارکان زیر خواهد بود.
شهادت کذب باید در دادگاه صورت بگیرد:
به همین دلیل شهادت دروغی که خارج از دادگاه حتی در مراجع دیگر مانند کلانتری ها صورت بگیرد مشمول مجازات نخواهد بود.
علاوه بر اینکه در دادگاه باید باشد، نزد مقام رسمی نیز باید صورت بگیرد:
پس با این تفاسیر اگر شهادت نزد مقام صالح انجام نگیرد نیز مشمول این جرم نیست. اما توجه داشته باشید که مقام رسمی تنها شخص قاضی نیست و مقامات صالح دیگری مانند مقامات رسمی اداره ثبت احوال نیز مقام رسمی هستند.
جبران خسارت ناشی از شهادت کذب
یکی از نکات مهمی که در این مسئله وجود دارد این است بر اساس اصلی به نام اصل جبران خسارت در حقوق کشور ما هر شخصی که به دیگری ضرری وارد نماید موظف به جبران آن است.
حال تفاوتی ندارد که این ضرر از چه طریقی به دیگری وارد شده باشد. خواه مستقیما ضرر را به دیگری وارد کرده باشد و خواه سبب بروز ضرری را فراهم کرده باشد.
شهادت دروغ از آن دسته از بروز خسارت به دیگری است که به صورت غیر مستقیم وارد میشود و پس از اثبات، خسارت زننده موظف به جبران کامل خسارت زیان دیده است.
نتیجه گیری
در نتیجه میتوان گفت از آنجایی که ممکن است در نتیجه حکمی که بر اساس شهادت دروغ صادر شده باشد متحمل ضرر هنگفتی شویم، بهتر است در صورت مشاهده چنین وضعیتی حتما برای تنظیم شکواییه جهت پیگیری و تعقیب متهمین آن جرم با وکلای پایه یک دادگستری کیفری مشورت نمایید.