قرارداد وستینگ سهام : بر خلاف شرکت های دیگر که آورده ی مؤسسین یا سهامداران عموما نقدی یا غیر نقدی است؛ در شرکت های پاگرفته ی امروزی استارتاپی عموما به جای پول، دانش و تخصص فرد به عنوان آورده در نظر گرفته می شود.
به این علت در این نوع شرکت ها به منظور تشویق اعضا برای باقی ماندن در شرکت و ایجاد اعتماد و آینده نگری، نوعی از سهام پیش بینی شده که در آن، فرد در بازه ی زمانی مشخص و با انجام تمامی تعهداتش، مالک درصد مشخصی از سهام شرکت می شود.
این قرارداد وستینگ نام دارد. با خواندن این مقاله که در بخش مطالب حقوقی وب سایت مؤسسه حقوقی دادفران اترس قرار دارد شما با قرارداد واگذاری سهام ، قانون حاکم بر آن و موارد استفاده ی آن آشنا میشوید .
با توجه به اینکه یک شرکت متوسط و کوچک تر منابع مالی وتجربی محدودتری دارد و آسیب پذیری بیشتری در برابر بحران ها دارند ، مدیریت ریسک های حقوقی و قانونی آنها اهمیت ویژه ای دارد .
ما در اترس خدمات مقرون به صرفه ای مخصوص استارت آپ ها و شرکت های کوچک داریم مانند مشاوره حقوقی آنلاین و بتوانند ،هزینه های حقوقی بعدی مثل ریسک های قرارداد بد ، ریسک های مالیاتی ، ریسک های تامین اجتماعی ،اختلاف شرکا ، ریسک های عدم وصول مطالبات را کاهش دهند .با ما در ارتباط باشید.
وستینگ سهام (واگذاری سهام) چیست؟
وستینگ( تخصیص تدریجی سهام) قراردادی است که مورد استفاده ی شرکت های استارتاپی است. چون شرکای یک شرکت استارتاپی الزامی به ارائه آورده نقدی ندارند و عموماً دانش، تخصص و ایده هایشان را به منظور تأسیس یک کسب و کار استارتاپی به شرکت می آورند.
این آورده درابتدای کارمالکیت قابل توجهی ندارد. ولی به تدریج و با پیشرفت و توسعه کسب و کار و تقاضا از سوی مشتریان محصول استارتاپ، ارزش هر سهم افزایش پیدا می کند.
این موضوع ممکن است موجبی شود برای تقاضای خروج یکی از مؤسسین از شرکت. همچنین ممکن است بعد از گذشت مدت کمی از فعالیت شرکت یکی از مؤسسین قصد خروج از شرکت را داشته باشد و این اقدام خطری جدی برای حیات شرکت محسوب شود. قرارداد وستینگ سهام برای پیشگیری از این مسئله نگارش می شود.
قرارداد وستینگ
به موجب قرارداد واگذاری سهام (وستینگ) در ظرف مدت مشخصی؛ طرف قرارداد، مالک سهام موضوع قرارداد می شود. برای نمونه در نظر بگیرید در یک بازه زمانی ۴ ساله، هر سال درصد مشخصی از سهام شرکت بخاطر فعالیت مستمر و مطلوب عملکرد شریک در شرکت، به مالکیت او منتقل میشود .
سیاست این قرارداد بر این مبناست که شرکا در شرکت تازه تأسیس انگیزه باقی ماندن در شرکت و فعالیت در آن را داشته باشند و در شروع کار از شرکت خارج نشوند. بنابراین روشن است که اگر زودتر از موعد مقرر از شرکت خارج شوند، سهامی هم به آنها تعلق نمیگیرد.
بیشتر بدانیم : وکیل متخصص استارتاپ کیست؟
انواع قرارداد وستینگ
تقسیم بندی های مختلفی از قرارداد واگذاری سهام وجود دارد .مثلا از نظر سمت شخصی که سهام به او واگذار می شود ،قرارداد وستینگ به کارمندان ، مدیران ، بنیان گذاران و مشاوران تقسیم می شود.
یک تقسیم بندی از انواع قرارداد وستینگ که وکیل امور حقوقی در قراردادهای واگذاری سهام استارت آپ های ایرانی بیشتر تنظیم می کنند ، عبارتند از موارد زیر :
۱- قرارداد وستینگ سهام بر مبنای زمان :
در این نوع از قرارداد واگذاری سهام ،مالکیت مطلق بر میزان مشخصی از سهام بعد از یک دوره زمانی مشخص انجام می گیرد.
این نوع قرارداد وستینگ سهام مبتنی بر زمان است و پیش شرط دیگری ندارد و در مواردی پیشنهاد می گردد که صرف حضور شخص در بازه زمانی مشخصی لازم است.
۲- قراداد وستینگ سهام بر مبنای کار یا نتیجه مشخص :
ممکن است شرکت بخواهد انگیزه مدیران ، متخصصان و یا کارمندان خود برای رسیدن به اهداف سازمانی بالا ببرد . در این حالت شرکت طی قرارداد وستینگ ، توافق می کنند ، در صورتیکه آن متخصص یا مدیر و یا کارمند ، نتیجه خاصی را به دست آورد ، مالکیت کامل و مطلق بر میزان مشخصی از سهام داشته باشد .
به عنوان مثال توافق می شود در صورتیکه مدیر فروش ، مبلغ مشخصی از فروش را به دست آورد ، مالک مطلق و بی قید شود.
۳- وستینگ ترکیبی :
در این مدل قرارداد وستینگ شرط تحقق مالکیت کامل و مطلق بر میزان سهام توافق شده ترکیبی از گذشت زمان مشخص و رسیدن به نتایج خاص است. به عنوان مثال در قرارداد درج می شود ، مدیرعامل مکلف است سه سال در شرکت بماند و سهم بازار را به دو درصد برساند . در این صورت ۲۰ درصد از سهام او در شرکت از رهن خارج می شود.
تنظیم قرارداد وستینگ سهام توسط وکیل
در قرارداد وستینگ ، از کشورهای خارجی آمده است و می بایست با حقوق کشور ما منطبق باشد در غیر این صورت ممکن است ،توافقات طرفین توسط دادگاه ابطال شود.
اترس در تنظیم قرارداد وستینگ قواعد عمومی قراردادها و اصول حاکم بر شرکت ها را رعایت میکند چرا که اگر قرارداد و توافق افراد ، برخلاف قوانین آمره باشد ، آن توافقات باطل است .
فرض کنید شما یک طرف قرارداد وستینگ هستید و قراردادی تنظیم میکنید و سالها به این امید که حقوقی از یک قرارداد دریافت میکنند ،تلاش میکنید. بعد از سالها طرفین دچار اختلاف می شوید و مشخص می شود قرارداد به جهت اینکه با قوانین آمره مخالف بوده است ، باطل بوده است. بنابراین برای اینکه قرارداد شما باطل نباشد ، بهتر است قرارداد توسط یک وکیل پایه یک دادگستری تنظیم شود.
نحوه انتقال سهام تشویقی
در توضیحات بالا اشاره کردیم که طرفین توافق میکنند بعد از تحقق شرایط خاص مانند ماندن شخص در شرکت برای مدت مشخص و یا به دست آوردن نتیجه خاص مثل فروش تعداد مشخصی از کالا ، مالکین مطلق بر سهام حاصل می شود.
منظور ما از مالکیت مطلق چیست ؟
همانطور که بالاتر گفتیم ، اگر قواعد آمره در تنظیم قرارداد رعایت ، نشود باطل می شود .
یکی از مواردی که باعث باطل شدن قرارداد وستینگ می شود ،انتقال سهام و درج شروطی که با انتقال منافات دارد .
وکلای حوزه حقوقی اترس ، برای سهام تشویقی ، حین قرارداد انتقال میدهند و همزمان آن را در رهن شرکت می گذارند .
انتقال گیرنده سهام بر اساس قرارداد وستینگ ، مکلف به یک سری از تعهدات می شوند .
در صورتیکه انتقال گیرنده سهام تشویقی ، تعهدات خود را انجام ندهد ، هیات داوری میتواند بر اساس ضوابطی در قرارداد واگذاری سهام مشخص شده است ،سهام منتقل شده را برگرداند و اگر انتقال گیرنده ، تمامی تعهدات خود را انجام داد ، سهام تشویقی از رهن شرکت خارج می شود.
بنابراین در قرارداد وستینگ روش پیشنهادی وکلای امور شرکت اترس این است که سهام به طور کامل به انتقال گیرنده منتقل شود و همزمان در رهن شرکت قرار بگیرد و در صورت انجام کلیه تعهدات از رهن خارج شود.
نمونه قرارداد سهام تشویقی
دانلود فایل ورد قرارداد وستینگ
برای دانلود نمونه قرارداد وستینگ وارد لینک بالا شوید. نکته ی مهم قابل ذکر اینکه نمونه قرارداد برای نیازهای کلی مجموعه های مختلف آماده شده است در نتیجه همهی ویژگی ها و دغدغه های خاص یک شرکت را پوشش نمی دهد بنابراین پیشنهاد می شود برای دریافت قرارداد اختصاصی خود از طریق راههای تماس با وکلای مجرب اترس در ارتباط باشید.
قانون حاکم بر قراردادهای وستینگ در حقوق ایران
قانون حاکم بر قراردادهای واگذاری سهام در قانون ایران تابع ماده ۱۰ قانون مدنی است زیرا که از قراردادهای بی نام و یا غیرمعین محسوب می شود.
در صورت تخلف از انجام تعهدات ضمانت اجرای حاکم بر قراردادها که در قوانین آمده بر این نوع قرارداد قابل اجراست. رویه مورد استفاده در این قرادادها به این صورت است که همه شرکا در ابتدا مالک سهام مورد توافق می شوند با این تفاوت که سهام مؤسسین شرکت در رهن شرکت قرار گیرد.
چنانچه مؤسسین به تعهدات خود در مدت مندرج در قرارداد عمل کنند، از سهام مذکور فک رهن می شود و مالکیت آنها نسبت به سهام مستقر و ثابت می شود. در غیر این صورت شرکت با توجه به حقی که به موجب قراراداد برای ایشان ایجاد شده؛ سهام مزبور را به خود یا سایر سهامداران منتقل می کند. اینکه در صدها توافقات به چه صورت توافق شود ، به آورده شرکا و قدرت چانه زنی آنها بستگی دارد.
مزایای واگذاری سهام (قرارداد وستینگ)
۱. محافظت مؤسسین شرکت در برابر یکدیگر
۲. کاهش ریسک خروج اعضا
۳. ایجاد انگیزه ی مثبت در اعضای شرکت
موارد مورد استفاده از وستینگ از نگاه وکلای موضوعات تجاری
۱. در شرکت های استارتاپی که آورده ی اعضا بیشتر از اینکه پول باشد، دانش و تجربه است
۲. در تنظیم قرارداد بین مؤسسین کسب و کار
۳. در قرارداد های سرمایه گذاری بین سرمایه گذار و صاحبان دانش و فن
نتیجه گیری :
اگر شرکت و استارت آپی کوچک یا متوسط هستید پیشنهاد می کنیم ، با دریافت اشتراک ماهانه خدمات حقوقی به صورت مستمر و مقرون به صرفه از خدمات موسسه حقوقی اترس استفاده کنید و ریسک های قانونی و قضایی بعدی خود را کاهش دهید.
در این مقاله نکاتی کاربردی در خصوص قرارداد انتقال سهام مطرح نمودیم .
همانطورکه بالاتر توضیح دادیم ، اهمیت مدیریت ریسک قانونی و پیشگیری از ایجاد بحران حقوقی برای استارت آپ ها و شرکت های نوپا به مراتب بیشتر است . خصوصا اگر مسائل بین موسسین و مدیران به روشنی و از طریق یک قرارداد جامع ، حل و فصل نشود .
ای بسا شرکت هایی که به دلیل قراردادهای غیردقیق نتوانستند طلب خود را به موقع دریافت کنند و ورشکسته شدند و شرکت های متعددی که درگیر ریسک های مختلف قانونی شدند که دیگر نتوانستند ، به کسب و کار برگردند.