تقسیم ترکه

 تقسیم ترکه  چیست

تقسیم ترکه : همانطور که از نام آن مشخص است ترکه در لغت به معنی دارایی مثبت و منفی(  اعم از طلب ، بدهی و سایر  اموال) است که  شخص پس از فوت خود بجا می‌گذارد.

همانطور که میدانید  ترکه متوفی پس از از طی شرایط قانونی به وراث به ارث میرسد   به نحوی که ایشان باید از روش های قانونی  سهم هر یک از ورثه را مشخص و نسبت به پرداخت آن قسمت از  ترکه با رعایت اقدامات قانونی لازم را انجام دهند.

همچنین وراث برای اینکه بتوانند سهم خود را از این مال مشترک جدا کنند ابتدا باید بدهی و دیون متوفی را از این ترکه خارج کنند  و به طلبکاران پرداخت کنند و بعد از آن، آنچه را که باقی ماند میان خود تقسیم کنند.

بنابراین دعوای تقسیم ترکه دعوایی  است که یکی از وراث  یا چند تن آنها به طرفیت سایر وراث  به منظور تقسیم ترکه به جا مانده از متوفی در دادگاه صالح  طرح می نمایند.

بیشتر بدانید : چه اموالی شامل مالیات بر ارث نمی شود و نرخ مالیات بر ارث به چه میزان میباشد

 شرایط طرح دعوای تقسیم ترکه  چیست

 برای طرح دعوای تقسیم ترکه ابتدا باید دادخواست لازم را با رعایت شرایط قانونی تنظیم و از طریق دفاتر خدمات قضایی برای مرجع سال ارسال  گردد تا مرجع  قضایی بتواند صلاحیت ورود به این موضوع را پیدا کند.( دادخواست فرم چاپی آماده ای است که  بر روی آن ستون مشخصات خواهان ، خوانده ، خواسته دعوی ، دلایل دعوی ، شرح خواسته درج شده است ) در این دادخواست باید اسامی تمامی وراث شخص فوت شده   به عنوان طرفین دعوا ذکر شود.

سپس در ردیف خواسته (بخشی از فرم دادخواست است) عنوان درخواست تقسیم ترکه اموال متوفی( مشخصات  متوفی،  آخرین اقامتگاه قانونی) ذکر شود. همچنین در ردیف بعدی که ردیف دلایل و ضمائم دادخواست می باشد علاوه بر گواهی انحصار وراثت بهتر است مدارک مربوط به اموال متوفی نیز ذکر و پیوست  گردد.

در صورتیکه موضوع اموالی که قرار هست تقسیم شود ؛ املاک هست ، توصیه می کنیم از وکلای ملکی دپارتمان حقوق املاک موسسه حقوقی اترس استفاده کنید

 لازم به ذکر است در دعوای تقسیم ترکه حتماً باید  اموالی که درخواست تقسیم آن را نموده اید با جزئیات کامل شرح داده و به دادگاه معرفی شوند.  به عبارت دیگر در دعوای تقسیم ترکه مرجع قضایی به دنبال اموال شخص فوت شده نخواهد  گشت  و صرفاً اموال معرفی شده از سوی شما را به عنوان ماترک متوفی تقسیم خواهد نمود.

بنابراین اگر به لیست کامل اموال شخص فوت شده را نمی دانید ، پیشنهاد میکنیم ، قبل دعوی تقسیم ترکه ، دادخواست تحریر ترکه را طرح کنید.

بیشتر بدانیم : شرایط اعتبار وصیت نامه دستی جیست

تقسیم ارث از طریق دستور فروش

یکی از راه هایی که وقتی یک مال ورثه ای وجود دارد و شرکا نسبت به نحوه فروش آن اختلاف نظر دارند این است که ملک توسط دادگاه فروخته شود. روال به این صورت است که ابتدا می بایست از اداره ثبت محل گواهی عدم افراز گرفته شود و سپس برای دادگاه محل وقوع ملک دادخواست دستور فروش تنظیم و تحویل داده شود. دادگاه دستور فروش صادر می کند و پس از کارشناسی قیمت توسط کارشناسان رسمی دادگستری ، ملک مشاع از طریق مزایده برگزار می گردد.

مدارک مورد نیاز برای اقامه دعوای 

 همانطور که در بالا به آن اشاره شد در  ابتدا شما باید با یک گواهی انحصار وراثت اثبات نمایید که وراث قانونی متوفی هستید و از ماترک) اموال ، بدهی و طلب های شخص فوت شده) ارث می برید.

بنابراین یکی از مقدمات  و پیش نیاز قبل از دعوای تقسیم ترکه گرفتن گواهی انحصار وراثت  می باشد.  مقدمه دیگر  اقامه دعوای تحریر ترکه و به دست آوردن یک لیست از اموال به جا مانده از متوفی در این دعوا می باشد. چرا که دادگاه در دعوای تقسیم ترکه صرفاً اموال معرفی شده در دادخواست را تقسیم خواهد نمود و خود مستقلا به دنبال سایر اموال متوفی نخواهد بود.

همچنین باید توجه نمایید که هرگاه یکی از ورثه ، غائب (شخصی که مدت هاست ازاو هیچ خبری نیست) یا محجور(مثل مجنون یا کودک زیر سن قانونی) باشد باید ابتدا برای غائب و محجور امین یا قیم معین گردد و پس از آن درخواست تقسیم را طرح نمود .

بنابراین  در صورت حضور این شخص باید دعوای مربوط به آن را اقامه نمایید و پس از تعیین امین یا قیم دعوای تقسیم ترکه به طرفیت   ایشان و سایر وراث صورت گیرد.

بیشتر بدانید : پنج مورد معافیت مالیات بر ارث که شامل ماترک متوفی خواهد شد

دعوای تقسیم ترکه را در کدام دادگاه طرح کنیم 

دادگاه صالح تقسیم ترکه

 همانطور که  بیان شد شما باید دادخواست خود را از طریق دفاتر خدمات قضایی برای دادگاه صالح ارسال نمایید تا امکان ورود به دعوا توسط مرجع قضایی وجود داشته باشد.

در این خصوص مرجع قضایی صالح رسیدگی به تقسیم ترکه ، “دادگاه” است (نه شورای حل اختلاف و یا دادسرا) و از نظر صلاحیت محلی ، مطابق ماده ۲۰ قانون آئین دادرسی مدنی ، ((دعاوی راجع به ترکه متوفی اگر چه خواسته، دین و یا مربوط به وصایای متوفی باشد تا زمانی که ترکه تقسیم نشده در دادگاه محلی اقامه می شود که آخرین اقامتگاه متوفی در ایران، آن محل بوده و اگر آخرین اقامتگاه متوفی معلوم نباشد، رسیدگی به دعاوی یاد شده در صلاحیت دادگاهی است که آخرین محل سکونت متوفی در ایران، در حوزه آن بوده است)). به همین دلیل است که در ردیف خواسته حتماً باید آخرین اقامتگاهها یا  آخرین سکونتگاه  متوفی ذکر شود.

بنابراین دادگاهی صلاحیت رسیدگی به دعوی تقسیم ترکه را دارد که در آخرین اقامتگاه و یا محل سکونت شخص فوت شده قرار دارد.

 سوال دیگری که ما در موسسه حقوقی اترس بسیار مطرح می‌شود این است که آیا خارج از دادگاه نیز می توان اموال متوفی را تقسیم نمود؟  پاسخ مثبت است در شرایطی که تمام وراث در خصوص نحوه تقسیم اموال با یکدیگر توافق دارند می توانند تقسیم نامه نوشته و مطابق آن اموال را تقسیم نمایند.  هر چند که تقسیم نامه به صورت یک قرارداد عادی نیز معتبر است ولی بهتر است این توافق در دفتر اسناد رسمی و به صورت رسمی تنظیم گردد.

 در خصوص این دعوابا توجه به تخصصی بودن و وجود جزئیات بسیار بهتر است از حسب مورد از وکلای حقوقی و وکلای ملکی اترس  کمک بگرید. در این راستا موسسه   حقوقی اترس دارای وکلای متخصص و مجرب این حوزه می باشد که در اسرع وقت به بهترین نحو ممکن دعوای تقسیم ترکه  را اقامه   و امور مربوطه را انجام خواهند داد.

نویسنده مقاله : وکیل امین بیات 

موسسه حقوقی اترس