نحوه دریافت مهریه

نحوه دریافت مهریه در حال حاضر از سه راه امکان پذیر است.

1. مراجعه به دادگاه خانواده
2. مراجعه به شورای حل اختلاف
3.  مراجعه به اجرای ثبت

در ادامه این نوشتار که توسط وکیل متخصص مهریه تهیه گشته به توضیح هر یک از این روش های دریافت مهریه می پردازیم:

مدارک لازم برای به اجرا گذاشتن مهریه

• مدارک هویتی زوجه مانند کارت ملی و شناسنامه برای احراز هویت
• ارائه سند ازدواج یا عقدنامه
• مدارک اثبات کننده میزان مهریه اگر خارج سند ازدواج مورد توافق قرار گرفته است
• تنظیم دادخواست برای به اجرا گذاشتن مهریه
• در صورت وجود ارائه اظهارنامه های ارسال شده برای پرداخت مهریه از طرف زوجه

نحوه دریافت مهریه از طریق مراجعه به دادگاه خانواده

برای دریافت مهریه از طریق دادگاه لازم است زن درخواست خود را از طریق دفاتر خدمات قضایی ثبت کند. بعد از تعیین وقت رسیدگی و تشکیل جلسه دادگاه و در صورتی که شوهر قبلا مهریه زن را پرداخت نکرده باشد دادگاه رای به پرداخت مهریه به صورت یک جا به نفع زن می دهد.

چه هنگام طلاق توافقی و چه هنگام طلاق به درخواست زن در صورتی که مرد مهریه را پرداخت نکند زن درخواست صدور اجراییه می دهد پس از گذشت ۱۲ روز از اینکه اجرائیه صادر شد پرونده به اجرای احکام فرستاده می شود.

در اجرای احکام اول بررسی می شود که آیا شوهر مالی که از آن امکان وصول مهریه باشد دارد یا خیر . در صورتی وجود اموال، زن می تواند آن هارا توقیف کند و در صورتی که هیچ مالی به نام او نباشد می تواند  با توجه به ماده ۳ قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی حکم جلب شوهر را بگیرد.

در مقابل شوهر می تواند تقاضای اعسار  از پرداخت مهریه را داشته باشد. در صورتی که اعسار یا همان ناتوانی او از پرداخت مهریه در دادگاه ثابت شود رای به پرداخت مهریه به صورت اقساط داده می شود.

میزان اقساط با توجه به وضعیت مالی شوهر تعیین می گردد. پس از آن هر گاه یکی از اقساط پرداخت مهریه پرداخت نشود زن می تواند از اجرای احکام حکم جلب شوهر را درخواست کند.

ذکر این نکته برای نحوه دریافت مهریه مهم است که مطابق بخش نامه قوه قضاییه در مورد مهریه پیش از طرح دادخواست ، می بایست ،مهریه در اداره اجرای ثبت سازمان ثبت پیگیری شود و در صورتیکه مرد مال کافی را نداشت ،آن وقت زن می تواند از طریق دادگاه مهریه خود را مطالبه کند.

نحوه دریافت مهریه عندالمطالبه

همان طور که می دانید مهریه ای که در عقد نکاح از سوی طرفین عقد مشخص میشود دارای دو نوع اصلی میباشد که یکی از آنها مهریه عندالمطالبه میباشد.

با کمی دقت در اصطلاح انتخاب شده برای این نوع از مهریه متوجه میشویم که باید هر زمان که زوجه مطالبه کند از سوی زوج پرداخت شود.

مشاوره حقوقی مهریه در این زمینه بیان میکند که مهریه عندالمطالبه مانند دین معلقی بر ذمه شوهر میباشد و با درخواست زوجه از حالت تعلیق خارج شده و باید پرداخت گردد.

این اقدام زوجه میتواند از سوی شورای حل اختلاف، دادگاه یا اجرای ثبت صورت گیرد.

نحوه دریافت مهریه عندالاستطاعه

نوع دیگر مهریه که زوجین میتوانند برای آن توافق کرده و در عقد نکاح ذکر کنند مهریه عندالاستطاعه میباشد. با بررسی اصطلاح این نوع نیز میتوانیم به معنی و آثار آن پی ببریم.

استطاعت به معنای توانایی میباشد و در زمانی که مربوط به مسائل مالی باشد به معنی داشتن توانایی مالی میباشد. بدین ترتیب مهریه عندالاستطاعه را زمانی زوجه میتواند دریافت نماید که شوهر توانایی پرداخت آنرا داشته باشد.

بنابراین در صورتی دادگاه حکم به محکومیت مالی زوج میدهد که توانایی مالی برای پرداخت مهریه را داشته باشد. به هر حال زوجه میتواند در پی درخواست شفاهی خود از زوج، برای دریافت مهریه مشخص شده از طریق مراجع قانونی اقدام نماید.

دریافت مهریه بیش از ۱۱۰ سکه

یکی از نکاتی که بهتر است در ابتدا به آن اشاره کنیم این است که مهریه زوج هم میتواند به صورت وجه نقد، مال منقول، مال غیرمنقول و همچنین سکه تعیین شود اما چیزی که در میان عموم مردم به عنوان عرف شناخته میشود این است که زوجه مهریه خود را تعداد مشخصی سکه تعیین میکند.

 باور غلطی که میان مردم رواج پیدا کرده این است که بیش از ۱۱۰ سکه برای مهریه قابلیت دریافت نخواهد داشت که به طور کامل این شایعه را رد میکند.

از لحاظ حقوقی به هر میزان سکه که از سوی زوجه برای مهریه تعیین شده باشد قابلیت دریافت خواهد داشت اما در گذشته تنها تا میزان ۱۱۰ سکه، زوجه حق داشت در صورت عدم پرداخت شوهر را به زندان بیندازد.

نکته بسیار مهم: در بازنگری و اصلاحیه ای که در ماده ۱۸ آئین نامه نحوه اجرای محکومیت های مالی صورت گرفته است دیگر امکان زندانی کردن زوج برای عدم توانایی پرداخت مهریه وجود نخواهد داشت و تنها زمانی میتوان وی را زندانی کرد که توانایی پرداخت داشته باشد و از پرداخت آن خودداری نماید.

نحوه دریافت مهریه از شورای حل اختلاف

استفاده از مراجع قضائی دارای به دو بخش اصلی دادگاه و شورای حل اختلاف میباشد. اگر میزان مهریه مطالبه شده از سوی زوجه کمتر از بیست میلیون تومان باشد پرونده در شورای حل اختلاف مطرح میشود که زوند رسیدگی بسیار ساده تر و کم هزینه تری برای طرفین خواهد داشت اما برای بیش از مبلغ بیست میلیون تومان باید دادخواست مطالبه مهریه به دفاتر خدمات الکترونیک قضائی تقدیم شود و این دفاتر، پرونده را به دادگاه خانواده صالح ارجاع خواهند داد.

بهتر است پیش یا در حین تنظیم دادخواست مطالبه مهریه درخواست توقیف اموال یا قرار تامین خواسته نیز ارائه شود تا امکان نقل و انتقال اموال از شوهر گرفته شود و هر معامله ای که پس از دستور قضائی در این زمینه انجام گیرد باطل خواهد بود.

طرح دعوای اعسار از پرداخت مهریه توسط شوهر

همانطور که گفتیم شوهر می تواند در مقابل دعوای مطالبه مهریه دادخواست اعسار به دادگاه ارسال کند. بر اساس قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی شوهر می تواند با معرفی دو نفر شاهد که از وضعیت معیشت و مبلغ مهریه اطلاع کافی دارند دادگاه را متقاعد نماید که مبلغ مهریه به صورت اقساطی  پرداخت شود. بعد از اثبات اعسار شوهر توسط دادگاه، دادگاه مبلغی را به عنوان پیش پرداخت و مبلغی را متناسب با شرایط مالی مرد به عنوان اقساط مهریه در رای خود مشخص می کند.

نکته مهم این است که اگر بعد از اثبات اعسار و عدم توانایی مالی در پرداخت مهریه، مشخص شود مرد توانایی مالی پرداخت مهریه را داشته یا در حال حاضر این توانایی را به دست آورده است،

زن می تواند از دادگاه بخواهد با توجه به شرایط جدید مالی شوهر، مبلغ اقساط مهریه بیشتر شود. در مقابل مرد هم می تواند در صورتی که توانایی مالی او به هر علت کمتر از زمان صدور حکم اعسار باشد از دادگاه تقاضا کند مبلغ اقساط مهریه کمتر شود.

در خصوص مراجعه همزمان زن به دادگاه و اجرای ثبت باید گفت زن نمی تواند کل مهریه را همزمان از دادگاه و اجرای ثبت درخواست کند  اما می تواند قسمتی از مهریه را از دادگاه و قسمت دیگری را از اجرای ثبت پیگیری کند.

بیشتر بدانیم : شرایط دریافت مهرالمتعه چیست؟

توقیف اموال شوهر

یک سوال مهمی که جهت نحوه دریافت مهریه پرسیده میشود آن است که :

آیا امکان توقیف اموال شوهر قبل از ارسال پرونده به اجرای احکام وجود دارد؟

زن می تواند برای این که از انتقال و مخفی نمودن اموال توسط شوهر جلوگیری کند دادخواست تامین خواسته به دادگاه ارسال کند.

زن با توجه به این که دعوای مهریه بر اساس سند ازدواج است بر اساس ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی می تواند در خواست تامین خواسته از کلیه اموال شوهر را داشته باشد و دادگاه باید این دادخواست را قبول کند. دادگاه تصمیم خود را به شوهر ابلاغ می کند و او ۱۰ روز وقت دارد به این تصمیم اعتراض کند.

بعضی از اموال مرد قابل توقیف نمی باشد که به آن مستثنیات دین گفته می شود. مانند پول پیش خانه، محل سکونت در صورتی که در حد نیاز و شان او باشد، ابزار کار، وسایل اولیه و مورد نیاز زندگی به هیچ عنوان قابل توقیف نمی باشد.

مرد می تواند به جای اموالی که زن از او توقیف کرده است پول یا اوراق بهادر (برابر با ارزش مالی که توقیف شده) در صندوق دادگستری بگذارد و مال توقیف شده را آزاد نماید.

همچنین می تواند مالی که توقیف شده را با مال دیگری که از نظر قیمت و امکان فروش همانند مال توقیف شده باشد جا به جا کند.

چه اموالی برای مهریه قابل توقیف نیستند؟

این سوال از مهمترین مسائلی میباشد که هم زوجه و هم زوج باید نسبت به آن آگاهی داشته باشند تا در زمان لزوم مورد استفاده قرار دهند.

بسیاری از افراد زمانی که با ابلاغیه پرداخت مهریه مواجه میشوند اقدام به فروش و واگذاری اموال خود به دیگری میکنند تا خود را نزد دادگاه معسر نشان دهند تا از توقیف اموال خود جلوگیری نمایند.

اما وکیل دادگستری متخصص حوزه مهریه بیان میکند که نیازی به انجام این اقدامات نبوده و موارد زیر اموالی هستند که جزء مستثنیات دین محسوب میشوند.

• منزل و محل سکونتی که در شان محکوم علیه پرداخت مهریه باشد.
• اسباب و وسایل زندگی که شخص برای امرار معاش خود به آنها نیاز داشته باشد.
• تلفن همراه مورد نیاز محکوم علیه هرچند دارای ارزش بالایی باشد.
• وسایل و ابزاری که برای کسب درآمد محکوم علیه لازم و ضروری باشد.
• مبلغی که به عنوان ودیعه برای اجاره خانه نزد موجر است و در صورتی که این مبلغ دریافت شود محکوم علیه نتواند از پرداخت اجاره بها برآید.

برای دریافت مشاوره حقوقی طلاق توافقی با ما در تماس باشید

نحوه دریافت مهریه از طریق مراجعه به اجرای ثبت

یکی دیگر از راه ها و نحوه دریافت مهریه از شوهر مراجعه به اجرای ثبت اسناد رسمی می باشد. در این روش زن باید قباله ازدواج خود را به دفترخانه ای که عقد در آن جا صورت گرفته است تحویل دهد و از آن دفترخانه تقاضای صدور اجراییه کند.

البته این در موردی است که مهریه اموالی مانند سکه، طلا یا وجه رایج باشد؛ در صورتی که مهریه ملک یا زمین باشد زن باید به دفترخانه اسناد رسمی که سند آن ملک یا زمین را تنطیم کرده است مراجعه کند و از آن مرجع صدور اجراییه را درخواست کند.

بعد از صدور اجرائیه به اداره ثبت مراجعه می کند و پرداخت مهریه را از اداره ثبت پیگیری می کند.

توقیف ملک برای مهریه در اجرای ثبت

در اجرای ثبت برای وصول مهریه اموال شوهر مانند ا ماشین، خط تلفن، ملک و زمین به شرط آنکه از مستثنیات دین نباشد توقیف  می شود.

نکته ای که در این روش نحوه دریافت مهریه وجود دارد این است که اگر مهریه ملک یا زمین باشد و در دفتر املاک اداره ثبت سابقه ثبتی نداشته باشد در این مورد امکان صدور اجراییه وجود ندارد .

لازم به ذکر است در صورتی که زن پرداخت مهریه را از اداره ثبت پیگیری کند باید هزینه های اجرایی یا همان نیم عشر دولتی را خودش پرداخت کند در صورتی که در روش اول یعنی وصول مهریه از روش مراجعه به دادگاه هزینه های اجرایی توسط شوهر پرداخت می شود.

دریافت مهریه پس از فوت شوهر

از مسائل مهمی که در خصوص مهریه از سوی افراد بسیار مطرح میشود مربوط به نحوه دریافت مهریه پس از فوت شوهر میباشد.

پرداخت مهریه از سوی شوهر دینی هست که از زمان انعقاد عقد نکاح بر ذمه وی قرار میگیرد و موظف به پرداخت آن میباشد.

بنابراین این دین مالی حتی پس از فوت وی وجود دارد و بدین ترتیب زوجه میتواند از اموالی که شوهر به ارث گذاشته است بردارد.

سریع ترین راه گرفتن مهریه

برای سریع ترین روش دریافت مهریه می توان به مراجعه زوجه به دفتر خانه ای که در آن عقد نکاح صورت گرفته و به ثبت رسیده است اشاره کرد.

همان طور که در بخش دریافت مهریه از طریق اجرای ثبت نیز اشاره کردیم سریع ترین روش نیز همین راه می باشد.

به دلیل اینکه تمامی مدارک و مستندات مربوط به عقد نکاح زوجین در این دفترخانه به ثبت رسیده و موجود می باشد دیگر نیازی به دریافت استعلام یا بررسی صحت مدارک وجود نداشته و با سرعت زیادی رسیدگی صورت گرفته و اجراییه صادر خواهد شد.

به اجرا گذاشتن مهریه چقدر طول می کشد؟

به اجرا گذاشتن مهریه در واقع تنها نیازمند درخواست اجرای مهریه از سوی زوجه می باشد و زمان چندانی لازم نداشته و در یک روز می تواند انجام شود.

اما مسئله اصلی مدت زمان دریافت مهریه برای زوجه می باشد زیرا می خواهد هر چه سریع تر مهریه خود را که یکی از مهمترین حقوق زن در عقد نکاح است دریافت نماید.

بهتر است بدانید مدت زمان دریافت مهریه با توجه به پیچیدگی هایی که یک پرونده در این حوزه می تواند داشته باشد بستگی دارد.

نکته مهم در این زمینه این است که اگر مهریه نیاز به اثبات نداشته باشد و درخواست مربوط به پرداخت آن از سوی زوجه ارائه شود، شوهر وی موظف است تا ظرف ۱۰ روز اقدام پرداخت آن نماید.

دریافت مهریه و ادامه زندگی

یکی دیگر از باور غلطی که میان عموم مردم در این زمینه وجود دارد مربوط به این میباشد که دریافت مهریه را مطابق با جدایی زوجین از یکدیگر میدانند در صورتی که از نظر حقوقی اینگونه نیست.

در اصل مهریه زوجه باید از سوی شوهر پرداخت گردد و این دینی هست که از ابتدای انعقاد عقد نکاح بر ذمه وی قرار میگیرد و همانطور که پیش تر بیان کردیم حتی پس از فوت شوهر نیز از اموال باقی مانده وی پرداخت خواهد شد.

بنابراین هیچ لزومی به جدایی زوجین پس از دریافت مهریه وجود نخواهد داشت و به راحتی میتوانند با یکدیگر زندگی مشترک را ادامه دهند.

مشاوره حقوقی دریافت مهریه

چنانچه که نیاز به مشاوره حقوقی مهریه دارید از طریق راه های ارتباطی با ما در تماس باشد.

در این مقاله نحوه دریافت مهریه را خدمت شما عزیزان توضیح دادیم ،امید است که مطالب فوق مفید واقع شده باشد.

آگاهی شما از قوانین و نحوه اجرای آن سبب کاهش ریسک های حقوقی خواهد شد.

نویسنده : سرکار خانم وکیل زهرا ایرانپور ،  وکیل پایه یک دادگستری

پرسش و پاسخ حقوقی درباره مهریه با وکیل

دپارتمان امور خانواده اترس متشکل از وکلای متخصص خانواده میباشد ، که راهنمای شما در خصوص قوانین خانواده همچنین مدت زمان دریافت مهریه خواهند بود.