جرم پولشویی و مجازات : جرم پولشویی از دسته جرایمی میباشد که محدود به یک کشور نبوده و در معاهدات بین المللی نیز با آن مبارزه شده و در تمامی قوانین جزایی جرم انگاری و برای آن مجازاتهای سنگین در نظر گرفته شده است.
این عمل مجرمانه زمانی از سوی افراد رخ میدهد که منبع و منشا اموال و دارایی های آنها به نحوی به یکی از جرایم منتهی شده و این افراد با انجام برخی اعمال قصد گمراهی دولت ها و قانونی نشان دادن این اموال را دارند.
اصطلاح پولشویی نیز از همین مسئله منشا میگیرد که افراد با انجام اقداماتی پول کثیف خود را وارد چرخه کرده و با پول شویی آنرا تبدیل به پول تمیز و قانونی میکنند.
این جرم در ابتدا برای مبارزه با قاچاق مواد مخدر پیش بینی شده بود که افراد نتوانند پول حاصل از این جرم را وارد بازار کنند اما رفته رفته با پیشرفت جامعه بشری تحصیل مال از طریق نامشروع و غیرقانونی افزایش پیدا کرد و بدین ترتیب پولشویی دارای مصادیق بیشتری شد.
پولشویی چیست؟
جرم پولشویی به معنای فرایندی میباشد که افراد برای قانونی نشان دادن اموالی که در نتیجه ارتکاب جرم دیگر بدست آورده اند انجام میدهند تا پول یا اموال خود را به صورت قانونی جلوه دهند.
برای تعریف قانونی این جرم باید به ماده ۲ قانون مبارزه با پولشویی مراجعه نمایید که در سال ۸۶ تصویب شده و در سال ۹۷ آخرین اصلاحات آن انجام شده است. در ماده ۲ قانون فوق الذکر پولشویی دارای تعریفی سه بخشی میباشد که عبارت است از:
تحصیل، تملک، نگهداری یا استفاده از عواید حاصل از ارتکاب جرائم با علم به اینکه مال در نتیجه جرم بدست آمده باشد
تبدیل، مبادله یا انتقال عوایدی به منظور پنهان یا کتمان‌کردن منشا مجرمانه آن با علم به اینکه به طور مستقیم یا غیرمستقیم از ارتکاب جرم به دست آمده یا کمک به مرتکب جرمی که مال در نتیجه آن بدست آمده، به نحوی که وی مشمول آثار و تبعات قانونی ارتکاب آن جرم نشود
پنهان یا کتمان‌کردن منشا، منبع، محل، نقل و انتقال، جابه‌جایی یا مالکیت عوایدی که به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم در نتیجه جرم تحصیل شده باشد
بررسی دقیق شرایط فوق بسیار دشوار بوده و نیاز به دانش حقوقی تخصصی در این زمینه دارد پس بهتر است برای احراز شرایط حتما از مشاوره حقوقی کیفری استفاده نمایید.
انواع پولشویی
پولشویی از جرایم بسیار پیچیده ای میباشد که ممکن است از سوی افراد رخ دهد و با توجه به نحوه ارتکاب آن دارای انواع و مصادیق مختلفی نیز میباشد. انواع پولشویی که میتوان متصور شد به شرح زیر میباشد:
- درونی: در این نوع از پولشویی، پول حاصل از ارتکاب فعالیت مجرمانه در داخل کشور به دست آمده و در همان کشور شسته شده و تبدیل به پول تمیز میشود.
- مهار شونده: در پولشویی مهار شونده، پول های بدست آمده از اعمال مجرمانه داخل کشور، در خارج از کشور شسته میشود. بنابراین عملیات اجرایی پولشویی خارج از کشور رخ میدهد.
- بیرونی: پولشویی بیرونی زمانی حاصل میشود که پول بدست آمده از جرم در خارج کشور بدست آمده باشد و عملیات پولشویی نیز خارج از کشور صورت گیرد.
- وارد شونده: مورد آخر نیز شامل این میشود که پول کثیف ناشی از ارتکاب عمل مجرمانه در خارج از کشور بدست آمده اما عملیات پولشویی در داخل کشور انجام گرفته باشد بدین ترتیب پول ناشی از عمل مجرمانه وارد چرخه مالی کشور خواهد شد.
مراحل ارتکاب جرم پولشویی
جرم پولشویی مانند جرم کلاهبرداری یکی از جرایم مرکب بوده و تنها یک اقدام نیست که منجر به ارتکاب عمل میشود بلکه دارای مراحل مختلفی است که در ادامه به سه مرحله اصلی آن اشاره خواهیم کرد:
تزریق یا پنهان سازی
در مرحله ابتدایی باید پولی که دارای منشا مجرمانه است وارد سیستم مالی یا بانکی کشور گردد. این اقدام در کشوری صورت میگیرد که مجرمین خواهان قانونی نشان دادن پول در آن کشور هستند.
این اقدام با انجام اموری مانند سرمایه گذاری یا تبدیل پول به مقادیر کوچک تر صورت میگیرد و به هر ترتیب پول وارد چرخه مالی خواهد شد.
مخلوط سازی یا لایه بندی
در این مرحله پس از وارد شدن پول کثیف به سیستم مالی کشور، مجرمین پولشویی با انجام اقداماتی پول کثیف و تمیز را با یکدیگر ترکیب کرده و با انجام تراکنش های مختلف سبب گمراه سازی منبع و منشا پول کثیف میشوند.
برای این کار معمولا از شرکتهای صوری یا معاملات اموال مختلف به قیمتهای غیر واقعی انجام میگیرد. برای مثال ملکی که به مبلغ ۱۰ میلیارد تومان ارزش دارد را به قیمت ۵۰ میلیارد تومان خریداری کرده و از این طریق پول کثیف و تمیز خود را ترکیب میکنند.
ادغام
در مرحله آخر دیگر پول قانونی و غیرقانونی حاصل از جرم با یکدیگر ترکیب شده اند و افراد میتوانند با فروش سهام یا املاکی که در مرحله قبل خریداری کرده اند، پول را به حسابهای خود بازگردانند و به هر هدفی که میخواهند اختصاص دهند.
هریک از این مراحل ممکن است مدت زمان زیادی صرف آن شود و به این صورت نیست که تمامی اقدامات در یک هفته صورت گیرد زیرا در این صورت مقامات ناظر مطلع شده و اقدام به پیگیری کیفری پرونده خواهند کرد.
رایج ترین روشهای ارتکاب جرم پولشویی
همانطور که مشاهده کردید روش ها و راهکارهای بسیار مختلف و متنوعی برای ارتکاب این جرم وجود دارد و با توجه به پیشرفت تکنولوژی این روش ها همواره در حال تغییر است. بنابراین در ادامه به کمک وکلای کیفری متخصص به رایج ترین روشهای پولشویی اشاره خواهیم کرد.
پولشویی با ارزهای دیجیتال
وکیل جرایم رایانه ای یکی از رایج ترین روشهای پولشویی را سرمایه گذاری آن در ارزهای دیجیتال میداند. خرید و فروش ارزهای دیجیتال در فضایی صورت میگیرد که نظارت خاصی بر آن وجود نداشته و همچنین دریافت سود و بالا رفتن قیمت رمز ارزها سبب پوشیدن شدن منبع و منشا پول های وارد شده میباشد.
بدین ترتیب افراد با انجام معاملات مختلف زمینه پنهان شدن منبع مالی را فراهم میکنند و در اخر با خارج کردن پول خود حسابهای ارز دیجیتال، آنرا تبدیل به پول مشروع و قانونی میکنند.
پولشویی بانکی
بانک ها به عنوان مهمترین فعالان حوزه مالی شناخته میشوند و بسیاری از افراد برای پولشویی از آنها استفاده میکنند زیرا گردش بالای مالی بانکها کمک زیادی به پنهان سازی منبع مالی آنها خواهد کرد.
رایج ترین روش پولشویی در بانکها را استفاده از حسابهای مجهول الهویه و استفاده از صندوق امانات بانک است.
پولشویان با قرار دادن پول کثیف خود در صندوق امانات بانک به صورت خرد خرد آنرا وارد چرخه مالی خود کرده به نحوی که منشا آن مجهول بماند.
حسابهای بانکی که به صورت راکد در بانکها وجود دارد نیز میتواند بستر مناسبی برای خرد کردن پول کثیف بوده و با انجام جابجایی های مختلف در نهایت به حساب یک فرد واریز شده و به این صورت منبع پول مجهول خواهد ماند.
پولشویی شرکتهای صوری
شرکتهای صوری همانطور که از اسمش پیداست به هیچ فعالیت واقعی فنی یا تجاری نمیپردازد بلکه افراد با تاسیس این شرکتها و انجام معاملات صوری، به نوعی پولهای بدست آمده از جرایم مختلف را به عنوان سرمایه گذاری و خرید اموال مختلف به نام شرکت وارد حسابهای شخص حقوقی کرده و در نهایت با عنوان سود سالانه یا ماهانه آنرا برداشت خواهند کرد.
سایر روشهای پولشویی
- تاسیس موسسات خیریه
- تاسیس نهادهایی با ظاهر مذهبی
- قماربازی در سایتهای شرط بندی و…
دادگاه صالح برای رسیدگی به جرم پولشویی
بر اساس قانون مبارزه با پولشویی رسیدگی به جرم پولشویی در شعبه های خاصی از دادگاه های عمومی تهران و مرکز استان ها انجام می شود.
در صورتی که جرم پولشویی در خارج از کشور علیه ایران انجام شده باشد رسیدگی به این جرم بر اساس ماده ۱۲ لایحه قانون تامین مالی تروریسم در صلاحیت دادگاه کیفری یک می باشد.
این به این معناست که دادگاه های ایران می توانند به جرم پولشویی که توسط افرادی در خارج از کشور نیز مرتکب جرم پولشویی شده اند و نتیجه این جرم یعنی وارد شدن پول حاصل از پولشویی در اقتصاد ایران اتفاق افتاده است بر اساس قانون ایران این افراد مجازات می شوند.
اختلاف نظرهای زیادی در خصوص صلاحیت رسیدگی به جرم پولشویی وجود دارد اما با نشست قضائی در سال ۱۳۹۷ نظر اکثریت در این خصوص اعمال خواهد شد.
جرم پولشویی شامل دو جرم است که یکی از آن جرم ابتدایی یا جرم منشاء است که پول در نتیجه ارتکاب آن بدست آمده و جرم دوم که پولشویی میباشد.
رسیدگی به جرم پولشویی دادسرای عمومی و انقلاب و دادگاه کیفری دو تهران صالح به رسیدگی هستند. برای رسیدگی به جرم منشاء نیز دادگاه کیفری محل وقوع جرم صلاحیت رسیدگی به آنرا خواهد داشت.
برای مثال شخصی با ارتکاب جرم قاچاق مواد مخدر در شهر شیراز اموالی را کسب کرده و سپس اقدام به پولشویی کرده است. رسیدگی به جرم قاچاق مواد مخدر در صلاحیت دادگاه کیفری شیراز و رسیدگی به پولشویی دادگاه کیفری دو تهران میباشد.
مجازات جرم پولشویی
مجازات جرم پولشویی بر اساس قانون به عوامل مختلفی بستگی دارد از جمله این موارد می توانیم به میزان و ارزش اموالی که در خصوص آن ها پولشویی انجام گرفته، نوع جرم صورت گرفته که از ان جرم پول یا دارایی به دست آمده و با پولشویی قصد قانونی نمودن اموال حاصل از آن را داشته اند و همچنین تاثیر پولشویی در نظام اقتصادی کشور اشاره کنیم.
مجازات جرم پولشویی در قانون عبارت است از:
با توجه به بررسی جرم پولشویی از جنبه های مختلف حال بهتر است به بیان مجازات مرتکبین این جرم بپردازیم که در ماده ۹ قانون مبارزه با پولشویی پیش بینی شده است. از آنجایی این جرم از جرایم کلان اقتصادی محسوب میشود مجازات اصلی آن نیز جزای نقدی میباشد.
- جزای نقدی جرم پولشویی معادل اصل مال، عواید و درآمد حاصل از ارتکاب جرم ابتدایی و پولشویی میباشد. اگر اصل مال موجود نباشد اموال مرتکب مصادره خواهد شد و جزء درآمدهای عمومی دولت محسوب خواهد شد.
- علاوه بر جزای نقدی فوق، اگر مجموع اموال تا سقف یک میلیارد تومان باشد، حبس تعزیری درجه ۵ نیز مشمول مرتکب خواهد شد.
- اما اگر مجموع اموال بیش از یک میلیارد تومان باشد، مرتکب محکوم به حبس تعزیری درجه ۴ خواهد شد.
- مصادره اموال اصل مال و منافع مربوط به جرم
توقیف اموال حاصل از جرم پولشویی
توقیف اموال حاصل از این جرایم چگونه صورت می گیرد؟
الف) توقیف موقت:
در مواردی که مراکز اطلاعات مالی برای مثال بانک ها با تراکنش و معامله مشکوکی مواجه شوند که به لحاظ فوری بودن به مقام قضایی در آن لحظه دسترسی نباشد می توانند دستور توقیف و جلوگیری از انتقال وجوه یا اموال مشکوک را برای ۲۴ ساعت (حداکثر) صادر کنند.
ب) توقیف با مجوز قضایی
در شرایط عادی، توقیف و جلوگیری از انتقال وجوه یا اموال مشکوک به جرم پولشویی الزاما باید با اجازه مراجع قضایی دارای صلاحیت که در قانون معرفی شده اند باشد.
نکته قابل توجه این است که اگر معاملات و نحوه به دست آوردن اموال کسی مشکوک باشد مسئولیت اثبات درستی و صحت دستیابی به این اموال بر عهده کسی است که این اموال را در اختیار دارد و در صورتی که نتواند این امر را با ارائه دلیل اثبات کند اصل آن مال تا زمان رسیدگی دادگاه به موضوع توقیف می شود.
در صورتی که بعد از رسیدگی دادگاه مشخص شود نحوه به دست آمدن اموال صحیح و قانونی بوده از آن مال رفع توقیف می شود و در غیر این صورت اموال ضبط می شود.
منظور از موارد مشکوک در پولشویی چیست؟
برای مثال می توان گقت معامله و تراکنش مشکوک زمانی است که انجام عملیات مالی مربوط به متهم بیش تر از سطح فعالیت اوست، یا متهم قبل یا بعد از انجام معامله یا عملیات مالی مشخص شود مرتکب جرم هایی نظیر جعل شده است.
بیشتر بدانیم : شیوه توقیف اموال چگونه است
مراحل رسیدگی به جرم پولشویی در دادگاه
۱ . ابتدا انجام معامله یا تراکنش های مشکوک به پولشویی توسط نهاد های مربوط ( به اسامی آن ها در قانون مبارزه با پو.لشویی به طور کامل اشاره شده است ) مانند بانک ها و موسسه های مالی شناسایی و به واحد های دادگستری اعلام می شود.
۲ . بعد از دریافت این گزارش ماموران مربوطه تحقیقات اولیه را برای بررسی مدارک و آگاهی از حقیقت انجام می دهند.
۳ . در صورتی که در تحقیقات اولیه دلایل کافی برای جرم پولشویی وجود داشته باشد پرونده تشکیل و به دادسرا ارسال می گردد.
۴ . دادسرا مجددا مدارک پرونده را بررسی و اگر تحقیقات را کافی نداند مجددا اقدام به انجام تحقیقات می کند. در صورتی که دلایل ارتکاب جرم کافی باشد پرونده را برای صدور رای به دادگاه ارسال می کند.
۵ . پس از ارسال پرونده به دادگاه که معمولا شعبه ای از دادگاه عمومی در تهران یا مرکز استان ها می باشد متهم یا وکیل او می توانند دفاعیات خود را در جلسه رسیدگی مطرح کنند. سرانجام دادگاه بعد از بررسی مدارک پرونده، تحقیقات صورت گرفته و دفاعیات متهم رای خود را صادر می کند.
۶ . در صورتی که متهم به رای صادر شده از دادگاه اعتراض داشته باشد می تواند درخواست تجدید نظر دهد در این صورت پرونده او به دادگاه تجدیدنظر ارسال و مورد بررسی مجدد قرار می گیرد.
مجازات پولشویی در شرکت های فعال
در صورتی که یک شرکت مرتکب جرم پولشویی شود چگونه مجازات می شود؟
در صورت ارتکاب جرم پولشویی توسط شرکت ممکن است اموال شرکت مانند دارایی نقد، ملک .سایل نقلیه و.. که در مالکیت شرکت است مصادره شود. همچنین اعمال مجازات جزای نقدی نیز علیه شرکت ممکن است. در مواردی نیز ادامه فعالیت شرکت به صورت موقت یا دائم متوقف می گردد.
در صورتی که مدیران یا مسئولان شرکت در جرم پولشویی دخالت داشته باشند می توانند به عنوان متهم در دادگاه شناخته شوند و به مجازات های قانونی این جرم محکوم شوند.
حق الوکاله وکیل در جرایم پولشویی
بی شک برای ارائه هرگونه دفاعیه در خصوص اتهام پولشویی به دلیل سنگین بودن جرم ارتکابی و مجازات آن، نیاز به کمک گرفتن از وکلای کیفری متخصص در این زمینه میباشد و نمیتوان از وکلای کیفری صرف در این پرونده استفاده کرد.
به این دسته از وکلا، وکلای اقتصادی نیز گفته میشود زیرا نیاز به داشتن دانش تخصصی در این زمینه وجود دارد. یکی از بهترین مراکز ارائه دهنده خدمات حقوقی در زمینه جرم پولشویی موسسه حقوقی مجاز اترس میباشد که با استفاده از وکلای متخصص جرایم اقتصادی فعالیت مینماید.
هزینه وکلای اترس در پرونده های کلان اقتصادی مانند پولشویی در بخش تعرفه های سایت درج گشته . برای سپردن پرونده کیفری خود در این زمینه هر چه سریعتر با شماره تماسهای درج شده در انتهای صفحه تماس بگیرید تا کارشناسان ما برای سپردن پرونده به وکیل به راهنمایی شما بپردازند.
پرسش و پاسخ حقوقی درباره جرم پولشویی
در نهایت میتواند گفت جرم پولشویی و مجازات آن از دسته جرایم کلان اقتصادی مانند ارتشاء و اختلاس میباشد که نظارت ویژه ای از سوی سیستم قضائی بر آن وجود دارد.
رسیدگی به این جرایم ممکن است چندین سال به طول انجامد که این مسئله سبب بالا رفتن هزینه دادرسی برای افراد و تحمیل هزینه های دیگر به متهمین خواهد شد. به همین دلیل استفاده از وکیل دادگستری بسیار لازم و ضروری بوده تا به کاهش هزینه ها و تبرعه شدن متهمین کمک کند.