جرم پولشویی : در این نوشتار قصد داریم ضمن تعریف پولشویی به نحوه رسیدگی و مجازات این جرم در دادگاه های ایران بپردازیم.
پولشویی چیست؟
پولشویی فرآیندی است که با استفاده از آن، درآمد هایی که از راه های غیرقانونی مانند قاچاق، فروش مواد مخدر و… به دست آمده اند به شکلی پنهان شده و تغییر کنند که به نظر رسمی و قانونی برسند و در نهایت منشا اصلی دست یابی به این اموال پنهان بماند.
به عبارت دیگر جرم پولشویی تلاشی است برای اینکه پول هایی که از طریق غیر قانونی به دست آمده اند، به عنوان پول های قانونی وارد اقتصاد کشور شوند.
رسیدگی به جرم پولشویی
بر اساس قانون مبارزه با پولشویی رسیدگی به جرم پولشویی در شعبه های خاصی از دادگاه های عمومی تهران و مرکز استان ها انجام می شود.
البته در صورتی که جرم پولشویی در خارج از کشور علیه ایران انجام شده باشد رسیدگی به این جرم بر اساس ماده ۱۲ لایحه قانون تامین مالی تروریسم در صلاحیت دادگاه کیفری یک می باشد.
این به این معناست که دادگاه های ایران می توانند به جرم پولشویی که توسط افرادی در خارج از کشور نیز مرتکب جرم پولشویی شده اند و نتیجه این جرم یعنی وارد شدن پول حاصل از پولشویی در اقتصاد ایران اتفاق افتاده است بر اساس قانون ایران این افراد مجازات می شوند.
مجازات جرم پولشویی
مجازات جرم پولشویی بر اساس قانون به عوامل مختلفی بستگی دارد از جمله این موارد می توانیم به میزان و ارزش اموالی که در خصوص آن ها پولشویی انجام گرفته، نوع جرم صورت گرفته که از ان جرم پول یا دارایی به دست آمده و با پولشویی قصد قانونی نمودن اموال حاصل از آن را داشته اند و همچنین تاثیر پولشویی در نظام اقتصادی کشور اشاره کنیم.
مجازات جرم پولشویی در قانون عبارت است از:
۱ . جزای نقدی به میزان اموال یا وجوه و منافع حاصل از پولشویی
۲ . حبس
اگر جمع اموال و منافع حاصل شده از راه پولشویی تا یک میلیارد تومان باشد، مجرم به حبس تعزیری درجه پنج یعنی دو تا پنج سال حبس محکوم می شود.
در صورتی که جمع اموال و منافع بیش از یک میلیارد تومان باشد علاوه بر جزای نقدی مجرم به حبس تعزیری درجه چهار یعنی پنج تا ده سال حبس محکوم می شود.
۳ . مصادره اموال اصل مال و منافع مربوط به جرم
منظور از جرم، جرمی است که پول یا دارایی از آن به دست آمده و با پولشویی قصد قانونی نمودن اموال حاصل از آن را داشته اند.
توقیف اموال حاصل از جرم پولشویی
توقیف اموال حاصل از این جرایم چگونه صورت می گیرد؟
الف) توقیف موقت:
در مواردی که مراکز اطلاعات مالی برای مثال بانک ها با تراکنش و معامله مشکوکی مواجه شوند که به لحاظ فوری بودن به مقام قضایی در آن لحظه دسترسی نباشد می توانند دستور توقیف و جلوگیری از انتقال وجوه یا اموال مشکوک را برای ۲۴ ساعت (حداکثر) صادر کنند.
ب) توقیف با مجوز قضایی
در شرایط عادی، توقیف و جلوگیری از انتقال وجوه یا اموال مشکوک به جرم پولشویی الزاما باید با اجازه مراجع قضایی دارای صلاحیت که در قانون معرفی شده اند باشد.
نکته قابل توجه این است که اگر معاملات و نحوه به دست آوردن اموال کسی مشکوک باشد مسئولیت اثبات درستی و صحت دستیابی به این اموال بر عهده کسی است که این اموال را در اختیار دارد و در صورتی که نتواند این امر را با ارائه دلیل اثبات کند اصل آن مال تا زمان رسیدگی دادگاه به موضوع توقیف می شود. در صورتی که بعد از رسیدگی دادگاه مشخص شود نحوه به دست آمدن اموال صحیح و قانونی بوده از آن مال رفع توقیف می شود و در غیر این صورت اموال ضبط می شود.
منظور از موارد مشکوکدر پولشویی چیست؟
برای مثال می توان گقت معامله و تراکنش مشکوک زمانی است که انجام عملیات مالی مربوط به متهم بیش تر از سطح فعالیت اوست، یا متهم قبل یا بعد از انجام معامله یا عملیات مالی مشخص شود مرتکب جرم هایی نظیر جعل شده است.
بیشتر بدانیم : شیوه توقیف اموال چگونه است
مراحل رسیدگی به جرم پولشویی در دادگاه
۱ . ابتدا انجام معامله یا تراکنش های مشکوک به پولشویی توسط نهاد های مربوط ( به اسامی آن ها در قانون مبارزه با پو.لشویی به طور کامل اشاره شده است ) مانند بانک ها و موسسه های مالی شناسایی و به واحد های دادگستری اعلام می شود.
۲ . بعد از دریافت این گزارش ماموران مربوطه تحقیقات اولیه را برای بررسی مدارک و آگاهی از حقیقت انجام می دهند.
۳ . در صورتی که در تحقیقات اولیه دلایل کافی برای جرم پولشویی وجود داشته باشد پرونده تشکیل و به دادسرا ارسال می گردد.
۴ . دادسرا مجددا مدارک پرونده را بررسی و اگر تحقیقات را کافی نداند مجددا اقدام به انجام تحقیقات می کند. در صورتی که دلایل ارتکاب جرم کافی باشد پرونده را برای صدور رای به دادگاه ارسال می کند.
۵ . پس از ارسال پرونده به دادگاه که معمولا شعبه ای از دادگاه عمومی در تهران یا مرکز استان ها می باشد متهم یا وکیل او می توانند دفاعیات خود را در جلسه رسیدگی مطرح کنند. سرانجام دادگاه بعد از بررسی مدارک پرونده، تحقیقات صورت گرفته و دفاعیات متهم رای خود را صادر می کند.
۶ . در صورتی که متهم به رای صادر شده از دادگاه اعتراض داشته باشد می تواند درخواست تجدید نظر دهد در این صورت پرونده او به دادگاه تجدیدنظر ارسال و مورد بررسی مجدد قرار می گیرد.
پولشویی در شرکت ها
در صورتی که یک شرکت مرتکب جرم پولشویی شود چگونه مجازات می شود؟
در صورت ارتکاب جرم پولشویی توسط شرکت ممکن است اموال شرکت مانند دارایی نقد، ملک .سایل نقلیه و.. که در مالکیت شرکت است مصادره شود. همچنین اعمال مجازات جزای نقدی نیز علیه شرکت ممکن است. در مواردی نیز ادامه فعالیت شرکت به صورت موقت یا دائم متوقف می گردد.
در صورتی که مدیران یا مسئولان شرکت در جرم پولشویی دخالت داشته باشند می توانند به عنوان متهم در دادگاه شناخته شوند و به مجازات های قانونی این جرم محکوم شوند.
نتیجه گیری
وکیل دادگستری که ازتمامی قوانین و مقررات خاص پولشویی اطلاع دارد می تواند ضمن نگارش لایحه دفاعیه و حضور تاثیرگذار در جلسات دادسرا در نتیجه پرونده نقش به سزایی داشته باشد.
لازم به ذکر است مجرمان اصلی پولشویی برای ارتکاب جرم معمولا از افرادی استفاده می کنند که هیچ اطلاعی از جرم بودن این عمل ندارند برای مثال واریز پول از طرف افراد ناآگاه به حساب معرفی شده از سوی مجرمان اصلی.
بنابراین مشورت با وکیل متخصص نقش بسیار مهمی در دفاع از حقوق شما می تواند داشته باشد.
موسسه حقوقی اترس
دپارتمان حقوق کیفری