مسئولیت بازرس در شرکت
اگر شما بازرس شرکت هستید و میخواهید بدانید چه مسئولیت هایی دارید و یا عضو یک شرکت هستید ، این سوال را دارید که بازرس شرکت چه مسئولیت حقوقی و چه مسئولیت کیفری دارد . مسئولیت بازرس شرکت معمولا در مقابل اشخاص ثالث و خود شرکت نقش می گیرد. این مقاله برای اساس تجربه سالیان وکلای امور شرکت موسسه و رویه قضایی تدوین شده است پس تا پایان مقاله همراه بمانید.
با توجه به اینکه بخشی از مسئولیت های قانونی برای بازرس ناشی از تخلفات او در انجام وظایفش هست ، با مطالعه مقاله پیشنهادی در مورد وظایف بازرسان ، می توانید ، تسلط بهتری روی این موضوع داشته باشید.
مقاله پیشنهادی : وظایف و اختیارات بازرس در شرکت های سهامی
مسئولیت مدنی بازرس شرکت
هر موقع از مسئولیت مدنی صحبت می کنیم منظورمان این است اگر شخصی به دیگری ضرری وارد کند ، مسئول جبران خسارت است .ماده ۱۵۴ لایحه اصلاحی قسمتی از قانون تجارت برای بازرسان شرکت مسئولیت مدنی در نظر گرفته است. با این توضیح که مقرر کرده بازرس یا بازرسان در مقابل شرکت و اشخاص ثالث نسبت به تخلفاتی که در انجام وظیفه خود مرتکب می شوند، پمسئول جبران خسارات وارده خواهند بود.
این ماده مسئولیت جدید یا اضافه ای را برای بازرسان تعیین نکرده است. یعنی اگر این ماده هم نبود، بر اساس قانون مسئولیت مدنی و قانون مدنی هر کسی (چه بازرس شرکت باشد یا نباشد ) اگر به دیگری خسارت وارد کند ، باید آن را جبران کند.
مسئولیت بازرسین شرکت تضامنی است یا نسبی ؟
در صورتیکه تعداد بازرسان بیش از یک نفر باشد ، این سوال مطرح است که اگر خسارتی به شرکت ها و وجود بیاید که بازرسان مسئول آن هستند ،آیا مسئولیت آن ها تضامنی است و یا مشترک ؟ اگر برای بازرسین شرکت مسئولیت تضامنی قائل باشیم ، به این معنی است که هر بازرس مسئول کل خساراتی است که بازرسان وارد کرده اند ، فارغ از اینکه هر کس چه میزان خسارت وارد کرده است و اگر مسئولیت بازرسین را نسبی بدانیم ، یعنی هر بازرس فقط به میزانی که خسارت وارد کرده است مسئولیت دارد .
مقاله پیشنهادی : ضرورت وجود بازرس در شرکت سهامی
در این مورد بین رویه قضایی اختلاف نظر وجود دارد اما وکلای مسائل حقوقی اترس و بیشتر دادگاه ها (نظرقضائی غالب ) مسئولیت بازرسین را به استناد ماده ۴۰۳ قانون تجارت ، نسبی می دانند چرا که اصل بر این است مسئولیت اشخاص ، غیرتضامنی است مگر اینکه قانون یا قراردادخصوصی مسئولیت را تضامنی دانسته باشد . مثلا در اساس نامه درج شده باشد که بازرسین ، مسئولیت تضامنی دارند.
یکی از مواردی که در قانون برای بازرسین مسئولیت تضامنی درنظر گرفته شده است ، جایی است که به علت تقصیر بازرسین ، شرکت ، تصمیم و یا عملیات شرکت توسط دادگاه ابطال شود و این بطلان خسارتی بار بیاورد . (ماده ۲۷۳ لایحه اصلاحی قانون تجارت)
جرایم و مسئولیت کیفری بازرس شرکت
با توجه به حساسیت هایی که سمت بازرس شرکت های تجاری دارد ، در مواردی مهم ، علاوه بر مسئولیت مدنی ، جرم انگاری کرده است و برای برخی از رفتارهای بازرس مجازات کیفری در نظر گرفته است .
در ادامه به برخی از جرایم مهم بازرس اشاره میکنیم که می توانید در این خصوص از وکلای حوزه کیفری کمک بگیرید .
۱-هرکس برای بازرس شرکت شدن منع قانونی داشته باشد (مثلا از اقوام نزدیک مدیران باشد) و این منع قانونی را را بداند و سمت بازرس را قبول کند، مجرم است و به استناد ماده ۲۶۶ لایحه اصلاحی قانون تجارت ممکن است تا ۶ ماه حبس شود.
برای شناخت ممنوعیت های اشخاصی که نمی توانند بازرس شوند ، به ماده ۱۴۷ لایحه اصلاحی قانون تجارت مراجعه کنید)
۲- اگر بازرس عمدا اطلاعات خلاف واقع به مجمع عمومی بدهد و یا اطلاعات غلط را تائید کند بر اساس ماده ۲۶۷ لایحه اصلاح قانون تجارت تا دو سال به حبس محکوم می شود .
نکته بسیار مهم در مورد جرایم مذکور در لایحه اصلاحی قسمتی از قانون تجارت این است ، که این جرم ها ، فقط در مورد شرکت های سهامی عام و خاص حاکم است و نمی توان جرایم آن را به سایر شرکت ها سرایت داد ، مگر اینکه بر اساس یک قانون دیگر آن عمل در مورد شرکتهای دیگر هم جرم باشد .
طرح دعوی حقوقی و کیفری علیه بازرس شرکت
همانطور که بالاتر توضیح دادیم ، اقدامات بازرس ممکن است به اشخاص ثالث خارج از شرکت ، خود شرکت و یا سهامداران ضرر بزند .
اشخاص ثالث می توانند ، برای مسئولیت مدنی ، دادخواست حقوقی مطالبه خسارت طرح کنند و همچنین در جرایم کیفری می توانند شکایت کیفری طرح کنند .
در مورد شکایت سهامداران و شرکت سه حالت وجود دارد :
دعوی سهامداران
با اینکه شرکت دارای شخصیت حقوقی جدا از سهامداران است؛ در قانون به سهامداران این حق داده شده که اگر بازرس یا بازرسان به علت عدم رعایت مقررات قانونی و یا اساسنامه شرکت و یا ارتکاب تقصیر در انجام وظایف خود زیانی وارد نمایند؛ بتونن علیه آنها به دلایل مذکور اقامه دعوی مسئولیت مدنی کنند.
اگر سهامدار هستید می توانید به عنوان یک ذینفع از جانب خود علیه بازرس شرکت طرح دعوی قضایی حقوقی و کیفری کنید .میزان سهام سهام داران فرقی نمیکند حتی اگر شما یک دهم درصد هم سهام داشته باشید ، در این دعوی ذینفع محسوب می شوید و می توانید طرح دعوی کنید و نیازی نیست که حتما یک پنجم سهام را داشته باشید.
دعوی مدیران شرکت
مدیران شرکت ، با توجه نماینده قانونی شرکت هستند ، در صورتیکه رفتار هر شخصی مانند بازرس به ایشان آسیبی بزند ، مکلف هستند به نمایندگی از شرکت علیه ایشان طرح دعوی کنند.
سخن آخر آنکه :
در این مقاله مسئولیت های قانونی بازرسین شرکت از جمله مسئولیت های مدنی و کیفری را بررسی کردیم و در ادامه توضیحاتی در خصوص مستندات قانونی و شیوه طرح دعوی ارائه کردیم .
مخاطبین اترس می دانند که مشاوره حقوقی با وکیل قبل از اقدام حقوقی تا چه میزان می تواند مانع تحمیل هزینه های بالاتر شود . در هر لحظه می توانید ، از طریق وکلای آنلاین اترس و سایر روشها مانند مشاوره حقوقی تلفنی ریسک های خود را به حداقل برسانید و برای اطلاع از هزینه خدمات حقوقی ، به صفحه مربوطه مراجعه فرمائید.