دادگاه صلح با تغییر و اصلاح قانون شورای حل اختلاف در تاریخ ۱۴۰۲/۰۶/۲۲ توسط قانون گذار ایجاد شده است.
در همین قانون مهلت تشکیل این دادگاه یک سال از زمان لازم الاجرا شدن این قانون در نظر گرفته شده است بر همین اساس می توان با در نظر گرفتن مقررات مربوط به لازم اجرا شدن قوانین چنین نتیجه گرفت که آخرین مهلت قانونی برای تشکیل دادگاه صلح تاریخ ۱۴۰۳/۰۹/۰۳ می باشد.
از آنجا که با تاسیس دادگاه صلح شاهد تغییرات بسیار زیادی در روند رسیدگی به پرونده ها می باشیم آشنایی با این قانون و حدود صلاحیت آن امری ضروری می باشد.
محل تشکیل دادگاه صلح
دادگاه های صلح در شهرستان ها قابل تشکیل است ولی در حوزه قضایی بخش وظایف دادگاه صلح را دادگاه بخش با رعایت مقررات مربوط در قانون جدید شورای حل اختلاف انجام خواهد داد.
صلاحیت دادگاه صلح
سوال بسیار مهم در مواجهه با تشکیل دادگاه صلح این است که این دادگاه تازه تاسیس به چه دعوا هایی صلاحیت رسیدگی دارد؟ در زیر به این موارد اشاره خواهیم کرد:
- رسیدگی به دعوا های مالی تا مبلغ صد میلیون تومان (البته این مبلغ هر سه سال از طریق رییس قوه قضاییه با توجه به شاخص سالانه بانک مرکزی قابل تغییر است).
- دعوا راجع به جهیزیه، دریافت مهریه و نفقه تا مبلغ صد میلیون تومان به شرط آن که دادگاه خانواده در حال رسیدگی به پرونده طلاق نباشد.
- دعوا حقوقی تصرف عدوانی، مزاحمت و ممانعت از حق
- دعوا و درخواست های مربوط به تخلیه ملک مورد اجاره و تعدیل مبلغ اجاره ( به جز دعوای سرقفلی و حق کسب یا پیشه یا تجارت)
- اعسار از پرداخت مبلغ محکوم شده به آن به شرط آن که دادگاه صلح رای به مبلغ این محکومیت داده باشد.
- رسیدگی به جنبه عمومی و خصوصی کلیه جرایم غیر عمد که ناشی از کار یا تصادفات رانندگی باشد.
- حصر ورثه، تحریر ترکه، مهر و موم و رفع آن
- رسیدگی به دعوای اصلاح شناسنامه، استرداد شناسنامه، اصلاح مشخصات مدرک تحصیلی، الزام به اخذ پایان کار، اثبات رشد، الزام به صدور شناسنامه، تصحیح و تغییر نام
- تامین دلیل
- رسیدگی به جرم عمدی تعزیری که موجب مجازات درجه هفت و هشت باشد.
نکته : در خصوص اصلاح کارت ملی می بایست به اداره ثبت احوال مراجعه نمود چرا که کارت ملی بر اساس اطلاعات شناسنامه صادر می شود و با تغییر شناسنامه اداره ثبت احوال وظیفه قانونی برای اصلاح کارت ملی دارد. همچنین که در خصوص تغییر نام خانوادگی نیز می بایست به اداره ثبت احوال مراجعه نمود.
نکته : لازم به ذکر است به جرایم کیفری که در صلاحیت دادگاه صلح است بدون نیاز به کیفرخواست یعنی بدون نیاز به پیگیری پرونده در دادسرا رسیدگی خواهد شد.
بیشتر بدانیم : عقد صلح عمری چیست
قابلیت اعتراض به رای دادگاه صلح
آیا می توان به رای های صادر شده از دادگاه صلح اعتراض نماییم؟
بر اساس قانون در مواردی که رای در خصوص موضوعات زیر است می توان به رای صادر شده اعتراض نمود:
- در خصوص پرونده های مالی در صورتی که مبلغ بیش از پنجاه میلیون تومان باشد.
- در پرونده های جرایم غیر عمدی ناشی از کار یا تصادفات رانندگی نسبت به دیه و ارش آن هم در صورتی که میزان دیه یا ارش یا جمع آن ها بیش تر از یک دهم دیه کامل یا برابر با آن باشد. و نسبت به جنبه عمومی در صورتی قابلیت اعتراض وجود دارد که مجازات قانونی آن درجه شش به بالا باشد.
- دعوا حقوقی تصرف عدوانی، مزاحمت و ممانعت از حق.
- دعوا راجع به جهیزیه، مهریه و نفقه
- دعوا و درخواست های مربوط به تخلیه ملک مورد اجاره و تعدیل مبلغ اجاره
- در پرونده اعسار از پرداخت محکوم به قابلیت اعتراض به رای زمانی وجود دارد که اصل دعوایی که منجر به طرح این دعوا شده قابل اعتراض باشد.
- جرایم عمدی تعزیری که مجازات حبس درجه هفت دارند ( حبس از ۹۱ روز تا ۶ ماه).
مدت اعتراض به رای
افرادی داخل ایران بیست روز و افراد خارج از کشور دو ماه از تاریخ ابلاغ رای حق تجدید نظر خواهی و اعتراض به رای دارند.
بر اساس اصلاح قانون شورای حل اختلاف شورا ها با تشکیل دادگاه صلح دیگر حق رسیدگی به هیچ دعوا و پرونده ای را ندارند و صلاحیت آن ها صرفا اقدام به صلح و سازش طرفین پرونده می باشد.
لازم به ذکر است قبل از ارسال پرونده به شورای حل اختلاف لازم است عدم مخالفت دو طرف پرونده با ارسال پرونده به شورای حل اختلاف مورد بررسی قرار بگیرد همچنین شورای حل اختلاف نیز قبل از شروع به رسیدگی پرونده باید دو طرف پرونده را از حق مخالفت با بررسی پرونده در شورای حل اختلاف آگاه کنند.
نکته: در صورتی که پرونده ای قبل از تشکیل دادگاه صلح در دادگاه های دیگر مانند دادگاه حقوقی یا کیفری دو ثبت شده باشند که با توجه به قانون جدید در صلاحیت رسیدگی دادگاه صلح می باشد در همان دادگاه قابل رسیدگی می باشد ولی در صورتی که پرونده موضوع صلاحیت دادگاه صلح در دادسرا جریان داشته باشد پس از تشکیل دادگاه صلح فورا باید به این دادگاه ارسال شود.
چنانچه نیاز به مشاوره حقوقی برای اعتراض به رای و حکم دادگاه دارید با ما در تماس باشید
سوالات متداول درباره دادگاه صلح
با توجه به تازه تاسیس بودن دادگاه صلح و جدید بودن قوانین و مقررات مربوط به آن احتمال وقوع اشتباه و طولانی شدن روند رسیدگی به علت عدم اطلاع کافی از قوانین جدید وجود دارد به همین علت بهتر است قبل از اقدام به طرح هرگونه دعوا با وکلای متخصص در این زمینه که به قوانین جدید تسلط کامل دارند مشورت نمایید.
آیا تصادفات مربوط به مترو و راه آهن نیز در صلاحیت دادگاه صلح می باشد؟
خیر رسیدگی به جرایم غیرعمدی ناشی از تصادفات راه آهن و مترو در صلاحیت دادگاه صلح نمی باشد.
مجازات درجه هفت چیست ؟
حبس از ۹۱ روز تا ۶ ماه / جزای نقدی بیش از سه میلیون تومان تا شش میلیون تومان/ یازده تا سی ضربه شلاق/ محرومیت از حقوق اجتماعی تا ۶ ماه
مجازات درجه ۸ چیست ؟
حبس تا سه ماه/ جزای نقدی تا سه میلیون تومان/ شلاق تا ده ضربه
آیا در صورتی که جرم تعزیری که موجب مجازات درجه هفت و هشت باشد توسط اطفال و نوجوانان انجام گردد باز هم دادگاه صلح صلاحیت رسیدگی به پرونده را دارد؟
خیر به جرایم اطفال و نوجوانان همچنان با توجه به جرم در دادسرا ویژه نوجوانان و دادگاه اطفال و نوجوانان رسیدگی خواهد شد.
آدرس دادگاه و مجتمع قضایی شهید فهمیده
آدرس دادگاه و مجتمع قضایی شهید باهنر