کلاهبرداری یک جرم مشخص شده در قانون است .برخلاف تصور جا افتاده در جامعه که هر گونه به دست آوردن مال برخلاف اخلاق را کلاهبرداری می دانند؛ کلاهبرداری یکی از دعاوی کیفری است که در قانون ارکان و شرایط خاص دارد و هر عملی که منجر به به دست آوردن مال نامشروع گردد، کلاهبرداری نیست.
در این مطلب شرایط جرم کلاهبرداری و مجازات قانونی آن و نیز نحوه شکایت را توضیح خواهیم داد.
شرایط تحقق جرم کلاهبرداری
برای اینکه دادگاه یک شخص را کلاهبردار بداند ، سه شرط لازم است و در صورتیکه حتی یکی از این شرط ها نباشد ، کلاهبرداری اتفاق نیفتاده است.
چنانچه در خصوص این جرم نیاز به مشاوره و همفکری یک وکیل متخصص را دارید ، میتوانید هم اکنوندرخواست مشاوره حقوقی برای جرایم کیفریرا ثبت نمایید تا در اسرع وقت همکاران ما با شما تماس گیرند
شرط اول برای اینکه یک عمل را جرم کلاهبرداری بدانیم :
متقلبانه بودن روش ها و وسایلی است که کلاهبردار برای فریب دیگری از آن استفاده می کند
با این توضیح که قطعا برای تحقق کلاهبرداری، گفتن دروغ لازم است اما صرف دروغ گفتن کلاهبرداری نیست بلکه کلاهبردار باید کارهای فریبکارانه برای فریب دادن شخص انجام دهد.
برای مثال شخص با تاسیس دفتر و استخدام کارمند جوری وانمود نماید که موسسه مهاجرتی دارد و از این طریق وجهی از اشخاص دریافت نماید در حالی که در حقیقت چنین موسسه ای ثبت نشده و وجود ندارد، در این صورت اقدام شخص کلاهبرداری است اما اگر شخص صرفاً به ما بگوید که موسسه مهاجرتی داشته و ما به این همین گفته اعتماد نماییم و پول به ایشان بدهیم، شخص کلاهبردار نیست و ما صرفاً می توانیم از طریق طرح دعوای حقوقی پول خود را پس بگیریم.
قانون گذار در ماده ۱ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا و اختلاس و کلاهبرداری مثال هایی از وسایل و روشهای متقلبانه را به شرح ذیل برشمرده است:
فریب دادن مردم به وجود شرکت ها یا تجارتخانه ها یا کارخانه ها یا موسسات موهوم :
مثلا شخص با اجاره دفتر و نصب تابلو و استخدام منشی خود را مدیر شرکت ساختمان سازی یا غیره که وجود خارجی ندارد معرفی و از این راه مال دیگری را ببرد.
فریب دادن مردم به داشتن اموال و اختیارات موهوم:
مثلا شخص با نشان دادن املاک و اموالی به دیگری ضمن هماهنگی با افراد حاضر در آن املاک خود را مالک آن ها قلمداد نماید یا با خوش و بش با مقامات خود را در چشم دیگری خود را فردی دارای نفوذ بر مقامات معرفی و از این راه پولی از دیگران بگیرد .
امیدوار کردن مردم به امور غیر واقع:
مثلا شخص با ادعای ارتباط با اجنه و غیره و البته با صحنه سازی دیگری مدعی توانایی جهت پیدا کردن سارق اموال شخص دیگر گردد و از این راه پول یا اموالی را از او بگیرد .
ترساندن مردم از حوادث و پیشامدهای غیرواقع:
مثلا شخص با جعل نقشه شهرداری دیگری را فریب دهد که بخشی از ملک وی در طرح شهرداری است و از این راه ملک را با قیمت پایین تر خریداری نماید.
اختیار اسم یا عنوان مجعول:
مثلا شخص با ساختن کارت جعلی ، خود را مامور دولت معرفی نموده و از این طریق وجوهی از شخص دیگر اخذ نماید.
بیشتر بدانیم: خیانت در امانت توسط فرد امین
شرط دوم برای تحقق این جرم ، اغفال و فریب مال باخته است
با توجه به توضیحات وکیل کلاهبرداری در دعاوی کیفری فریب، قربانی جرم می بایست اولاً نداند که روش ها و وسایل کلاهبردار متقلبانه است دوما عملاً نیز فریب خورده و با رضایت مال را به کلاهبردار بدهد و گرفتن مال به زور یا از طریق بیهوش نمودن قربانی، کلاهبرداری نیست بلکه می تواند مشمول جرم دیگری باشد.
شرط سوم برای تحقق جرم کلاهبردار بردن مال دیگری است
نکته مهم آن که اگر اقدامات متقلبانه شخص منجر به به دست آمدن یک امتیاز خاص یا بهره مندی از خدماتی گردد؛ کلاهبرداری نیست. مثلا شخصی با حیله گری سبب شود که شما زمین او را با قیمتی بیشتر از قیمت بازار بخرد یا مثلا کسب شغل یا خدمات خاصی دارای محدودیت سنی باشد و شخص با اقدامات متقلبانه مثل جعل سند، سن خود را کم کند،
چنین عملی کلاهبرداری نیست زیرا کلاهبرداری فقط با بردن مالِ دیگری محقق می شود.
با این توضیح که در آخر کار اقدامات متقلبانه کلاهبردار باید منجر به بردن مال فریب خورده شود که جرم کلاه برداری شکل بگیرد و اگر اقدامات نهایتاً منجر به بردن مال غیر نگردد شاید تحت عنوان شروع به کلاهبرداری قابل تعقیب و مجازات باشد اما کلاهبرداری نیست.
مشاوره حقوقی برای جرم کلاهبرداری
میزان مجازات جرم کلاهبرداری
به موجب ماده ۱ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا و اختلاس و کلاهبرداری، مجازات کلاهبردار یک تا ۷ سال حبس و پرداخت جزای نقدی معادل مالی که اخذ کرده و رد مال (یعنی بازگرداندن مال برده شده) به شاکی است.
مجازات کلاه برداری در موارد زیر تشدید (بیشتر) می شود، به این صورت که حبس به ۲ تا ۱۰ سال افزایش یافته و انفصال دایم از خدمت دولتی نیز به مجازات های کلاهبردار اضافه می گردد:
در صورتی که شخص مرتکب به دروغ، خود را با عنوان یا سمت ماموریت از طرف سازمانها و موسسات دولتی یا وابسته به دولت یا شرکتهای دولتی یا شوراها یا شهرداریها یا نهادهای انقلابی و به طور کلی قوای سه گانه و همچنین نیروهای مسلح و نهادها و موسسات مامور به خدمت عمومی معرفی کند و کلاهبرداری کند.
در صورتی که جرم با استفاده از تبلیغ عمومی از طریق وسایل ارتباط جمعی مثل رادیو ، تلویزیون ، روزنامه و مجله یا سخنرانی در جلسات عمومی و یا انتشار آگهی چاپی یا خطی صورت گرفته باشد.
در صورتی که مرتکب از کارکنان دولت یا موسسات و سازمانهای دولتی یا وابسته به دولت یا شهرداریها یا نهادهای انقلابی و یا به طور کلی از قوای سه گانه و همچنین نیروهای مسلح و مامورین به خدمت عمومی باشد.
بیشتر بدانیم :کلاهبرداری اینترنتی چگونه است
نحوه طرح شکایت
مطابق تجربه وکلای کیفری موسسه حقوقی اترس در دعاوی کیفری باید گفت : جهت تعقیب کیفری و مجازات مرتکب کلاه برداری با مراجعه به دفاتر خدمات قضایی می توانید اقدام به طرح شکایت از او بکنید. نکته مهم آن که چون این جرم از جرایم پیچیده است؛ متن شکواییه از اهمیت بالایی برخوردار است بنابراین بهتر است جهت تنظیم متن شکواییه به یک وکیل متخصص جرایم مالی کیفری مراجعه نمایید و قطعا با توجه به آن که پروسه دادرسی جرم کلاه برداری نیز پیچیدگی های زیادی دارد،
پس از طرح شکواییه در بیشتر موارد بدواً پرونده به کلانتری محل وقوع جرم ارجاع تا تحقیقات اولیه انجام گردد و بعد از آن پرونده به یکی از شعب دادسرا ارجاع و پس از تکمیل تحقیقات بازپرس رسیدگی کننده قرار نهایی را صادر می نماید.
اگر قرار نهایی منع تعقیب باشد قابل اعتراض توسط شاکی است ولی چنان چه جلب به دادرسی(تشخیص مجرم بودن متهم توسط بازپرس) باشد، پرونده با صدور کیفرخواست به دادگاه ارجاع می گردد تا دادگاه رسیدگی و حکم صادر نماید،
حکم دادگاه کیفری از سوی شاکی و متهم قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاه تجدیدنظر است.
نویسنده : شهلا اروجی وکیل پایه یک دادگستری مدیرحقوقی اترس
استخدام وکیل دادگستری متخصص جرایم مالی شانس پیروزی شما را بالا خواهد برد. ما در اترس با بهره مندی از وکلای متخصص در زمینه جرایم مالی آماده ارائه خدمت به شما هستیم.
اترس همراهی قابل اتکا
20 پاسخ
با سلام ملکی رو که ارث مادرم بود به همراه برادرم صلح کردیم به نام خواهرم و الان خواهرم فوت کرد و من فهمیدم اصلا به دلیل بالا بودن مالیات یا عدم همکاری برادرم سند نزده و خودش هم جای دیگه ای مستجر بوده و خونه ای که من از حقم گذشت کردم هنوز دست مستاجره و برادرم اجاره اونرو میگیره حالا از برادرم با عنوان کلاهبراری شکایت کردم ایا میتونم رای بگیرم البته الان در بازپرسی هست و نمیدونم پیگیری کنم یا نه لطفا راهنمایی کنید
با سلام و احترام، بستگی به مدارك ارایه شده از طرف شما برای اثبات وقوع جرم دارد
پرونده نیاز به برسی تخصصی دارد
سلام و تشکر ؛ اینجانب در سال ۹۹ تعداد ۹ عدد سکه طلا به همکارم دادم وایشان چک خواهرزاده اش را به مبلغ روز ۹عدد سکه نوشت وبرای دوماه دیگر بمن داد (در چک فقط نوشت در وجه حامل مبلغ ۱۰۶ میلیون وتاریخ دوماه بعد زد) . هر بار طلب میکردم میگفت نگران نباش سکه دادی گفتم سکه برمیگردونم (پیامک هاش هست) متاسفانه بعد از ۴ سال من چکش را برگشت و مبلغ ۱۰۶ میلیون تومان چک (معادل دو عدد سکه) را گرفتم حالا تحت چه عنوانی برای ۷ عدد سکه اقدام کیفری کنم ؟
با سلام و احترام.
باید سایر مدارك شما برای تحویل سكه ها به ایشان ملاحظه گردد.
سلام وقت بخیر از یک نفر به جرم کلاهبرداری شکایت کردم مبلغ۷۵۰ میلیون تومان طی چندین مرحله براش واریز کردیم به دروغ گفته بود من شرکت دارم و پولتون رو دو سه برابر میکنم منم گول خوردم واسش زدم دو ماه شکایت کردم تازه پرونده ام به دادیاری شهریار رفته آیا وکیل در زمان سرعت و گرفتن پول مون کمک زیادی میکنه یا خیر
با درود و وقت بخیر . مسائل مهمی ای که وجود دارد این است که می بایست ابتدا وقوع جرم با تهیه و ارائه صحیح دلایل مجرمانه به مقام قضایی صورت بگیرد . همچنین لازم است مسیر تحقیقات به سمتی که ادعای شما را اثبات کند ساختاردهی شود .از سوی دیگر می بایست اقدامات تامینی مانند توقیفات اولیه صورت بگیرد . در همه موارد فوق حضور وکیل کمک شایانی می کند و موجب بالارفتن سرعت رسیدگی می شود.
یکسال پیش یک شرکتی که به گفته خودشون در دبی دفتر داشتن با انتشار اگهی استخدام در سایت های کاریابی شروع به نیرو گرفتن کرد که من هم برای مصاحبه رفتم.موضوع از این قرار بود که بعد از بستن قرارداد با من و گرفتن ۴۰۰۰ دلار مبلغ جهت کار در شرکت و زندگی در دبی منو به دبی میفرستن.من پول رو دادم و منتظر شدم که تاریخ رفتن من رو اعلام کنن.اما دائم درحال عقب انداختن تاریخ هایی میشدن که صحبتش بود.در کنار من چند فرد دیگر هم منتظر این اتفاق بودن.نهایتا من تحت فشارشون گذاشتم و قبول کردن که من به دبی برم اما بعد از گرفتن بلیط به من گفتن اونجا خوابگاه دخترها و پسرها یکی است و برای من عجیب بود چون همه در جلسه مصاحبه و هم پر اگهی قید شده بود که خوابگاه ها جدا هستن.به همین دلیل گفتم من نمیتونم با شما همکاری کنم مبلغ منو برگردونید.یکسال از موضوع گذشته و در ۶ ماه گذشته همش امروز و فردا کردن برای برگردوندن مبلغ.هر دفعه یه چیز میگن.متوجه شدم افراد دیگه ای هم شکایت کردن ازشون و من هم همین کار رو کردم.خیلی عادی رفتار میکنن و انگار اتفاقی نیفتاده و همزمان پول من رو هم نمیدن.ایا این کلاهبرداری محسوب نمیشه؟من چطور میتونم پولم رو بگیرم؟ یکماهه که شکوائیه فرستادم اما هنوز هیچ پیامی نیومده.خواهش میکنم راهنماییم کنید
با درود شکایت کلاهبرداری را پیگیری کنید . اطلاعات سایر شکات و پرونده های ایشان را پیدا کنید تا پرونده ها با هم رسیدگی شود .این اقدام به روند بهتر پرونده کمک می کند .ضمنا منتظر پیامک نباشید و حضورا پیگیری نمائید.
چندی پیش شرکت جعلی بنام فلوکسی کارت (بعنوان یک شرکت تبلیغاتی خود را معرفی کرد ) و سرمایه هنگفتی از چندین کشور از جمله ایران ، افغانستان ، پاکستان و ….. کلاهبرداری کرد.
این شرکت پرداختی هاش بصورت ارز دیجیتال و تتر ، از صرافی ها صورت گرفت.
ما هم حدودا ۵۰ نفر هستیم که یکجورایی همکار هم محسوب میشیم و در این شرکت جعلی مبالغی ضرر دادیم،،،،
الان یکی از همکاران که هیچ ربطی به ما نداره و قبل از آشنایی با ما داخل این شرکت بوده ، به من و دوتا از دوستانم اتهام کلاهبرداری زده و ابلاغیه فرستاده و میگه شما من رو اجبار کردید که ۹۰ ملیون تومان ضرر بدم ، درصورتی که نه زیر مجموعه ما هست و نه دخلی به ما داره و طی مراجعات و پیام های مکرر ، آزمون طلب پول کرده و میگه یا حق منم بدید تا دهنمو ببندم یا ازتون شکایت میکنم و ابروتون رو میبرم ،
باید چکنیم؟
میگه شاهد میارم و ثابت میکنم که شما با وعده و وعید من رو مجبور کردید ، درصورتی که همچین اتفاقی نیفتاده و ما قصد و نیتی نداشتیم که بخواد شاهدی وجود داشته باشه ..
همه ما در این شرکت پانزی و هرمی مال باخته ایم و همگی با میل خودمون سرمایه گذاری کردیم و حالا هم ضرر دادیم.
با سلام و وقت بخیر . بعید میدانم شکایت ایشان به جایی برسد.
بنده پدرم پیش مرگ بود ملک پدربزرگ ارث وراثت شده به همه یک قطعه رسید من به همه گفتم به منم سهمی بدید کسی نداد مادربزرگ سهمی داشت به اسمم کردبا رضایت خودش حتی داخل محضر هم سواد نداشته باشه بهش میگند عمه هام سر صدا کردن پیرزن رو تهدید کردن که سهمو پس بگیر پیرزنم از ترس مجبور بود شکایتمو بکنند به جرم کلاهبردار منم مجبور شدم سندو برگشت بزنم به پیرزن بعد پیرزن سندو به اسم عمه هام زد آیا من میتونم شکایت کنم اعاده حثیت کنم؟
با سلام و احترام به نظر می رسد شکایت افترا و اعاده حیثیت به نتیجه نمی رسد.
با سلام وقت بخیر
از بنده تعدادی گوشی کلاهبرداری شده و پرداخت با سند بانکی جعلی انجام شد بعد کی دوندگی محکوم شدن ولی بعد از چند سال هیچ اتفاقی در پرونده نیوفتاده و رسیدگی نشده و بنده هم پیگیری نکردم حالا برای کلاهبردار منع تعقیب و آزادی سند ضمانت انجام شده
چی کار کنم ، لطفا راهنمایی کنید
با سلام و وقت بخیر در صورتیکه منع تعقیب قطعی شده باشد در آن پرونده کاری قابل انجام نیست.می توانید دادخواست حقوقی دهید . بهتر است با وکیل مشورت کنید و عنوان دقیق دادخواست مشخص شود.
درود. در دادنامه شکایت کلاهبرداری من بازپرس به دلیل عدم کفایت ادله و استناد به استعلام مثبته از اتاق اصناف آن شهرستان، قرار منع تعقیب صادر کردند.
رئیس آن صنف، اصلی ترین عامل ارتشا بوده و اکنون خلع شده و متواری میباشد.
من مجدد طرح شکایت کردم اما متأسفانه باز هم بدون مشورت با وکیل. و در طرح شکایت مجددم اشاره عامیانه و مبهم به موضوع عامل اصلی بودن رئیس آن صنف کردم و از دادگاه تقاضا کرده بودم مجدد استعلام بفرستد.
اما دادسرا با استناد به همان رأی منع تعقیب، اینبار قرار موقوفی صادر کرده است.
درحالی‌که اگر استعلام مجدد می‌گرفت رویه عوض می‌شد. و مجددأ به همان استعلام قبلی اکتفا کردن.
امکانش وجود داره که مجدد شکایت قرار اول که منع تعقیب بوده را جریان بیندازم؟
با سلام و وقت بخیر پیشنهاد می کنیم بر اساس ماده ۲۷۸ قانون آیین دادرسی کیفری و صحبت قبلی با دادستان شکایت را مجددا طرح کنید.البته بهتر است مدارکی که نشان دهنده تغییر رویه هست را ضمیمه شکایت خود نمائید.
بنده چند سال پیش از طریق فضای مجازی با خانمی در مشهد آشنا شدم خودم ساکن تهران هستم بعد از مدتی از آشنایی از مشکلات خانوادگی گفت و از بیماری خودش که به گفته خود ایشان مبتلا به سرطان بودن قرار شد من بهش پول قرض بدم و ایشون پس بده در. بازه زمانی چهار ساله مبلغ ۶۷میلیون به حساب ایشون واریز کردم حدود یک سال و نیم هم هست که هیچ تماسی نداشته و گوشی خاموش کردن من یک اظهار نامه مطالبه وجه براشون ارسال کردم که پول منو واریز کنن در غیر اینصورت شکایت میکنم و هزینه های دادرسی و… هم باید بدن اما برام ابلاغیه اومده که اون خانوم تمام این موارد رو رد کردن و حتی بنده رو به اخازی متهم کردن خواستم بدونم الان من باید چه کاری انجام بدم من واقعا بابت حرف های دروغ این خانم اون مبلغ هارو زدم الان برای این شکایت من چیکار کنم که به حق خودم برسم و اینکه من امکان رفتن به شهر محل سکونت اون رو ندارم برای شکایت چون میگن باید شکایت در محل متهم باشه ممنون میشم اگه کمک کنید 🙏
با سلام و وقت بخیر .دادگاه صالح به پرونده شما ،محل اقامت ایشان است . شما می بایست دادگاه مطالبه وجه طرح کنید و با شهادت شاهد ، اثبات کنید ، ایشان از شما قرض گرفته است و پس نمی دهد
سلام بدون رضایت بنده وبا دروغ وکلک برادر ناتنی بنده همراه بابرادر خانومش مرا به محضر بردن وبرادرناتنی مرا با امضای من اسمش را ثبت و جزی از وارث برادر تنی فوت شده من کردن در دادگاه باتمام جزئیات شرح بدم شکایت من مورد قبول میشه
با درود و وقت بخیر موضوع شما می بایست بیشتر بررسی شود . صرف بردن در دفترخانه ، نمی تواند اثبات کننده سونیت ایشان باشد . بهتر است با وکیل متخصص کیفری مشورت نمائید.