ترک منزل توسط شوهر : ترک منزل توسط شوهر یکی از موضوعات حقوقی رایج در دعاوی خانواده است که اغلب موجب بروز مشکلات جدی برای زن و فرزندان میشود.
ترک منزل اگر به دلایل موجه مثلا رفتن به سفرهای کاری باشد مشکل حقوقی ایجاد نمیکند اما مسئله جدی مربوط به زمانی است که این ترک منزل و زن و فرزندان، دارای دلیل موجهی نباشد و به این ترتیب مشکلاتی را برای خانواده وی ایجاد کند.
همانطور که میدانید زن و شوهر بر اساس جایگاه خود، از طرف قانون برای آنها وظایفی معین شده است که باید آنها را انجام دهند و در صورت سر باز زدن از آن، ضمانت اجراهای قانونی در نظر گرفته شده است.
در ادامه این گفتار به حکم قانون در خصوص ترک منزل از سوی مرد و سایر مسائل حقوقی مربوط به آن اشاره خواهیم کرد.
ترک منزل توسط شوهر از نظر قانون چه حکمی دارد؟
خانواده به عنوان مهمترین نهاد اجتماعی در هر جامعه شناخته میشود و به همین دلیل است که قوانین و مقرراتی زیادی در این حوزه برای حمایت هر چه بیشتر از خانواده در نظر گرفته شده است.
یکی از مسائلی که بازتاب زیادی در قوانین خانواده داشته است، زندگی مشترک آنها میباشد. به همین دلیل ترک منزل از سوی زوج یا زوجه را نهی کرده و برای حل مشکلات ناشی از آن راهکارهایی مانند الزام به تمکین که برای زن مورد استفاده قرار میگیرد را پیش بینی کرده است.
ترک منزل و زندگی مشترک از سوی مرد نیز دارای پیامدهای حقوقی میباشد که ضمانت اجراهایی نیز خواهد داشت. این مسئله در ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی پیش بینی شده است که ترک منزل توسط شوهر را موجب عسر و حرج زن میداند.
عسر و حرج به این معناست که زوجه برای گذراندن زندگی روزمره خود نیز به مشکل بخورد. در ادامه به ضمانت اجراهای آن نیز اشاره خواهیم کرد.
آیا ترک منزل توسط شوهر جرم است؟
یکی از مسئولیت های مهم مرد پس از ازدواج پرداخت نفقه به زن و فرزندان است. اگر ترک منزل توسط شوهر منجر به ترک انفاق شود، این عمل جنبه کیفری پیدا میکند.
طبق ماده ۶۴۲ قانون مجازات اسلامی، مردی که از پرداخت نفقه همسر خود امتناع کند، مجرم بوده و ممکن است به حبس از سه ماه و یک روز تا پنج ماه محکوم شود.
برای این اقدام لازم است که زوجه ضمن اثبات رابطه زوجیت، شکوائیه خود مبنی بر عدم پرداخت نفقه از سوی شوهر را به دادگاه صالح تقدیم نماید و برای دریافت حکم محکومیت، مدارک و مستندات لازم را ارائه نماید.
رایج ترین دلایل ترک منزل از سوی مرد
ترک منزل توسط مردان میتواند دلایل موجه و غیر موجه مختلفی داشته باشد. در ادامه به برخی از رایج ترین آنها اشاره میکنیم.
دلایل موجه
- وجود خطر جانی یا تهدید برای شوهر
- اختلافات جدی که زندگی مشترک را غیرممکن کرده است
دلایل غیرموجه
- بی‌مسئولیتی یا فرار از تعهدات زندگی مشترک
- داشتن روابط نامشروع با فرد دیگر
درخواست طلاق به دلیل ترک منزل از سوی مرد
زوجه در عقد نکاح دارای حقوق مختلفی است که از آن به نام حقوق زن نام برده میشود. برای آگاهی از تمامی این حقوقی میتوانید از مشاوره حقوقی حقوق زن استفاده کرده و به آن اشراف پیدا کنید.
یکی از حقوق زن که از سوی قانونگذار در نظر گرفته شده است و مرتبط با ترک منزل از سوی شوهر میباشد، در صورت وجود شرایط طلاق به درخواست زن میباشد.
شرطی که برای پذیرفته شدن درخواست طلاق به دلیل ترک منزل از طرف شوهر در ماده ۱۱۳۰ در نظر گرفته شده است به شرح زیر میباشد:
شوهر باید اقدام به ترک زندگی مشترک به مدت شش ماه متوالی یا ۹ ماه متناوب کرده باشد و هیچ دلیل موجهی نیز برای آن وجود نداشته باشد.
بیشتر بدانیم : شرایط دریافت اجرت المثل توسط زن چیست
نحوه اثبات ترک منزل از طرف شوهر
یکی از مسائل مهم برای زن در صورتی که همسر وی ترک خانه کرده باشد، اثبات آن نزد مراجع قضایی است. زیرا تنها در این صورت است که میتواند برای عدم پرداخت نفقه یا درخواست طلاق اقدام نماید. برای اثبات این امر راهکارهای مختلفی در نظر گرفته شده است که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
- شهادت شهود: برای این کار لازم است اقوام و آشنایانی که در منزل مشترک آنها رفت و آمد دارند، در دادگاه حاضر شده و به عدم حضور شوهر در مدت مشخص شهادت دهند.
- گزارش پلیس: نیروی انتظامی میتواند با حضور در منزل مشترک، اقدام به تنظیم گزارشاتی مبنی بر عدم حضور شوهر در مدت مشخص نماید که باید از سوی زن درخواست شده باشد.
- تحقیق محلی: مقام قضایی البته به درخواست زوجه میتواند ضابطین قضایی را به محل زندگی مشترک فرستاده و از همسایگان آنها تحقیق محلی برای حضور یا عدم حضور شوهر در منزل را به عمل آورد.
- ارسال اظهارنامه از سوی زن: زن میتواند در مدتی همسر وی ترک منزل کرده است با ارسال اظهارنامه عدم حضور وی در منزل را به اثبات برساند. این سند نزد مقام قضایی دارای ارزش بالایی است. به همین دلیل بهتر است در تنظیم اظهارنامه خود از وکلای متخصص راهنمایی بگیرید.
وضعیت مهریه زن در صورت ترک منزل از سوی شوهر
مهریه به عنوان مهمترین حق مالی زن در عقد نکاح شناخته میشود. این موضوع به خصوص برای مواردی که شوهر اقدام به ترک منزل کرده است و در نتیجه آن خسارتهای مالی زیادی به زن و فرزندان وارد شده است اهمیت بیشتری پیدا میکند.
نحوه دریافت مهریه با توجه به عندالمطالبه یا عندالاستطاعه بودن آن میتواند متفاوت باشد. اما به طور کلی زوجه میتواند برای دریافت مهریه خود از طریق دادگاه خانواده اقدام کرده و برای جلوگیری از فروش یا مخفی کردن اموال، ضمن اراده دادخواست مهریه درخواست تامین خواسته نیز ارائه دهد تا اموال شوهر توقیف شده و امکان فروش آن وجود نداشته باشد.
البته برخی از اموال جزء مستثنیات دین بوده و امکان این وجود دارد که شوهر بتواند از آنها رفع توقیف نماید اما به طور کلی باید مهریه زن را بپردازد.
پیامدهای ترک منزل توسط شوهر بر حضانت فرزندان
حضانت فرزندان یکی از مهمترین مسائل برای هر پدر و مادری میباشد. این مسئله تا زمانی که آنها با یکدیگر زندگی مشترکی داشته باشند موضوعیت ندارد اما به محض جدایی به یک موضوع حیاتی تبدیل خواهد شد.
در صورت ترک منزل از سوی شوهر نیز به همین گونه میباشد. تعیین تکلیف در این زمینه به طور صریح در ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی بیان شده است که میگوید، برای حضانت فرزندانی که پدر و مادر از یکدیگر جداگانه زندگی میکنند تا هفت سالگی اولویت با مادر بوده و پس از آن با پدر است.
در تبصره این ماده بیان شده است در صورتی که پس از گذشت هفت سال، اختلافی برای حضانت وجود داشته باشد، دادگاه رسیدگی کرده و با توجه به مصلحت کودک تصمیم گیری خواهد کرد.
بنابراین اگر شوهر بدون داشتن دلیل موجه، عدم پرداخت نفقه یا داشتن شرایطی مانند بی مسئولیتی یا فرار از تعهدات زندگی اقدام به ترک منزل کرده باشد، معمولا مقام قضایی ادامه حضانت فرزند را به مادر میدهد.
البته باز هم این موضوع به طور قطعی نبوده و شرایط باید از سوی مقام قضایی مورد بررسی قرار بگیرد.
پرسش و پاسخ با وکیل درباره ترک منزل
ترک منزل توسط شوهر موضوعی است که میتواند پیامدهای قانونی و اجتماعی متعددی به دنبال داشته باشد. در این گفتار، قوانین مربوط به ترک منزل، حقوق زن، و راهکارهای قانونی بررسی شد.
زن برای حفظ حقوق خود میتواند از طریق مراجع قانونی اقدام کرده و بهتر است در این مسیر از راهنمایی های یک مشاوره حقوقی متخصص بهره ببرد.